Orta və yaşlı dövrdə yağlı pendir və qaymaq istehlakı demensiya riskinin daha aşağı olması ilə əlaqəli ola bilər. Bu nəticə İsveçdə aparılmış genişmiqyaslı araşdırmadan irəli gəlir.
Lakin tədqiqatın müəllifləri vurğulayırlar ki, söhbət məhsulların birbaşa qoruyucu təsirindən getmir - nəticələr ehtiyatla şərh olunmalı və balanslı qidalanma prinsiplərini inkar etmir.
BAKU.WS xəbər verir ki, bu barədə "The Conversation" portalı məlumat yayıb.
Araşdırma 27,7 min nəfəri əhatə edib və onlar 25 il ərzində müşahidə olunub. Bu müddətdə 3200 nəfərə demensiya diaqnozu qoyulub. Təhlil göstərib ki, Altsheymer xəstəliyinə genetik meyli olmayan şəxslərdə gündə 50 qramdan çox yağlı pendir istehlakı xəstəlik riskinin 13-17 faiz azalması ilə əlaqələndirilib.
Oxşar nəticələr qaymaq üçün də müşahidə olunub. Gündə 20 qramdan çox yağlı qaymaq qəbul edənlərdə ümumi demensiya riski 16-24 faiz daha aşağı olub.
Genetik risk faktorları olan insanlarda isə bu cür əlaqə aşkarlanmayıb. Həmçinin tədqiqat südün (yağlılığından asılı olmayaraq), eləcə də azyağlı qaymaq və fermentləşdirilmiş süd məhsullarının istehlakı ilə koqnitiv sağlamlıq arasında əlaqə tapmayıb.
Bu nəticələr uzun illər ürək-damar xəstəlikləri riski səbəbilə yağlı süd məhsullarının məhdudlaşdırılmasına dair tövsiyələr fonunda xüsusilə diqqətçəkicidir. Bununla belə, getdikcə daha çox araşdırma göstərir ki, pendir və doymuş yağlarla zəngin digər məhsullar mütləq şəkildə ürək xəstəlikləri riskini artırmır. Ürək-damar sağlamlığı isə demensiya riski ilə sıx bağlıdır.
Məhsulların bir-birini əvəz etməsi də mühüm rol oynaya bilər. pendir və qaymağın potensial faydası emal olunmuş ət məhsullarından imtina ilə bağlı ola bilər və süd yağlarının müstəqil təsiri demək olmaya bilər. Bundan əlavə, daha çox pendir istehlak edən iştirakçılar orta hesabla daha savadlı olub, daha az piylənmə, diabet, hipertoniyaya və ürək-damar xəstəliklərinə malik olublar - bunların hamısı demensiya riskini azaldan amillərdir.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, pendir beynin fəaliyyəti üçün vacib olan bir sıra qida maddələrini ehtiva edir. Bunlara A, D, K2, B12 vitaminləri, eləcə də yod, sink və selen daxildir. Lakin bu, yağlı süd məhsullarının demensiyanın qarşısının alınması vasitəsi kimi qəbul edilməli olduğu anlamına gəlmir.
Ümumilikdə, əldə olunan məlumatlar göstərir ki, tam dəyərli süd məhsullarının ölçülü istehlakı koqnitiv pozuntular riskinin artması ilə əlaqəli deyil. Lakin əsas nəticə dəyişməz qalır: beyin sağlamlığı üçün ayrı-ayrı məhsullardan daha çox ümumi qidalanma tərzi və həyat üslubu - müxtəlif rasion, fiziki aktivlik və risk faktorlarına nəzarət daha önəmlidir.
