Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski müharibənin sonu ilə bağlı Ukrayna, ABŞ, Rusiya və Avropa arasında imzalanmış əsas sənəd layihəsinin 20 bəndinin təfərrüatlarını açıqlayıb.
Redaktor.az xəbər verir ki, dövlət başçısı bunu jurnalistlərlə söhbəti zamanı bildirib. Onun sözlərinə görə, bu sənədin layihəsi əsasən Ukrayna-Amerika birgə mövqeyini əks etdirir.
Zelenski jurnalistlərlə müharibənin sonu ilə bağlı əsas sənəd layihəsinin 20 bəndinin hər birinin məzmununu bölüşərək, onun mahiyyətini açıqlayıb:
1. Ukraynanın suverenliyi bir daha təsdiqlənəcək. Biz bəyan edirik ki, Ukrayna suveren dövlətdir və müqaviləni imzalayan bütün tərəflər bunu öz imzaları ilə təsdiqləyirlər.
2.Bu sənəd Rusiya ilə Ukrayna arasında tam və geri dönməz təcavüzkarlıq müqaviləsini təşkil edir. Orada deyilir ki, uzunmüddətli sülhü dəstəkləmək üçün təmas xəttini kosmik pilotsuz monitorinq vasitəsilə izləmək, pozuntuların erkən xəbərdarlığını təmin etmək və münaqişələri həll etmək üçün monitorinq mexanizmi yaradılacaq.
3.Ukrayna güclü təhlükəsizlik zəmanətləri alacaq.
4.Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin sayı dinc dövrdə 800 min nəfər olaraq qalacaq.
5. ABŞ, NATO və Avropa imzalayan dövlətlər Ukraynaya 5-ci maddəyə uyğun təhlükəsizlik zəmanətləri verəcəklər.
6. Rusiya Avropa və Ukraynaya qarşı təcavüzkarlıq etməmək siyasətini bütün zəruri qanunlarda, bütün zəruri təsdiq sənədlərində, o cümlədən Dövlət Dumasında böyük səs çoxluğu ilə təsdiqlənməsində təsbit edəcək.
7. Ukrayna müəyyən bir vaxtda Avropa Birliyinin üzvü olacaq və Ukrayna Avropa bazarına qısamüddətli imtiyazlı giriş əldə edəcək.
8. Ukrayna investisiya və gələcək rifahla bağlı ayrıca bir razılaşmada müəyyən ediləcək və geniş iqtisadi sahələri əhatə edəcək güclü qlobal inkişaf paketi alacaq.
9. Ukrayna iqtisadiyyatının bərpası, zədələnmiş ərazilərin və regionların yenidən qurulması və humanitar məsələlərin həlli üçün bir neçə fond yaradılacaq. Məqsəd kapital, qrantlar, borc və özəl sektorun töhfələri vasitəsilə 800 milyard dollar toplamaq olacaq.
10. Bu müqaviləni bağladıqdan sonra Ukrayna ABŞ ilə azad ticarət müqaviləsinin bağlanması prosesini sürətləndirəcək.
11. Ukrayna Nüvə Silahlarının Yayılmaması haqqında Müqaviləyə uyğun olaraq nüvəsiz dövlət olaraq qalacağını təsdiqləyir.
12. Zaporojye Atom Elektrik Stansiyası üç ölkə - Ukrayna, ABŞ və Rusiya Federasiyası tərəfindən birgə idarə olunacaq.
13. Hər iki ölkə məktəblərdə və cəmiyyətdə müxtəlif mədəniyyətlərin anlaşılmasını və tolerantlığını təşviq edən, irqçilik və qərəzi aradan qaldıran təhsil proqramları tətbiq etməyi öhdəsinə götürür. Ukrayna dini tolerantlıq və azlıqların dillərinin qorunması ilə bağlı Aİ qaydalarını tətbiq edəcək.
14.Ərazilər. Məsələ uyğunsuzdur və bir neçə mümkün həll yolu var.
15. Gələcək ərazi tənzimləmələri barədə razılığa gəldikdən sonra həm Rusiya Federasiyası, həm də Ukrayna bu tənzimləmələri zorla dəyişdirməməyi öhdələrinə götürürlər.
16. Rusiya Ukraynanın Dnepr çayından və Qara dənizdən kommersiya məqsədləri üçün istifadəsinə mane olmayacaq. Naviqasiya və nəqliyyat azadlığını əhatə edən ayrıca dəniz müqaviləsi və giriş müqaviləsi bağlanacaq. Bu müqavilənin bir hissəsi olaraq, Kinburn Spit demilitarizasiya olunacaq.
17. Həll olunmamış məsələləri həll etmək üçün humanitar komitə yaradılacaq. Bənd 2014-cü ildən bəri Rusiya sistemi tərəfindən məhkum edilmişlər də daxil olmaqla, qalan bütün hərbi əsirlərin dəyişdirilməsini, eləcə də uşaqlar və siyasi məhbuslar da daxil olmaqla bütün mülki saxlanılanların və girovların geri qaytarılmasını nəzərdə tutur.
18. Ukrayna müqaviləni imzaladıqdan sonra mümkün qədər tez seçkilər keçirməlidir.
19. Bu müqavilə hüquqi cəhətdən məcburi olacaq. Onun icrası ABŞ Prezidenti Donald Trampın sədrliyi ilə Sülh Şurası tərəfindən izləniləcək və təmin ediləcək.
20. Bütün tərəflər bu razılaşmaya razılıq verdikdən sonra tam atəşkəs dərhal qüvvəyə minəcək.
