Dünyanın ən varlı sahibkarı İlon Mask Avropanın demoqrafik gələcəyi ilə bağlı təəccüblü bir xəbərdarlıq edib. X sosial media platformasındakı paylaşımda Mask bildirib ki, Avropa tezliklə yox olacaq. "Əgər onlar doğum nisbətlərini artıra və ya böyük bir immiqrant axınını qəbul edə bilməsələr, heç bir şansları yoxdur", - deyə o bildirib.
Hafta.az yazır ki, Maskın sözləri qitənin uzun müddətdir davam edən aşağı doğum nisbətləri böhranına işarə edir. Tesla və SpaceX şirkətlərinin baş direktoru illərdir qlobal əhalinin azalmasını "sivilizasiya üçün ən böyük təhlükə" adlandırır və öz 14 uşağı ilə şəxsi nümunə göstərməyə çalışır.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) və Avrostat-ın məlumatlarına görə, Avropada ümumi doğum nisbəti (hər qadına düşən uşaqların sayı) əhalinin dəyişdirilməsi üçün tələb olunan 2,1 səviyyəsindən xeyli aşağıdır: Aİ-nin orta göstəricisi 2023-cü ildə 1,38 və 2024-cü il üçün təxminlərdə isə 1,4-1,5 civarındadır.
Ən aşağı göstəricilər Maltada (1.06), İspaniyada (1.12-1.26), İtaliyada (1.18-1.26), ən yüksək göstəricilər isə Fransada (1.62-1.66) və Bolqarıstanda (1.81) qeydə alınıb.
Bütünı Avropa ölkələrində (Monako istisna olmaqla) bu göstərici 2.1-dən aşağıdır; bir çox ölkələr rekord səviyyədə aşağı göstəricilər qeydə alıblar.
Bu azalma 2024-cü ildə İtaliya, Fransa və İspaniya kimi ölkələrdə doğum nisbətlərindəki tarixi aşağı göstəricilərdə əks olunur. Məsələn, İtaliyada 2024-cü ildə hər 1000 nəfərə cəmi 6 doğum düşüb.
Aşağı doğum nisbətləri təbii əhali artımına mənfi təsir göstərir. Bir çox ölkələrdə ölümlər doğumları üstələyir (məsələn, Şotlandiyada ölümlər 2025-ci ilin birinci yarısında 34 faiz yüksək olub).
BMT-nin proqnozlarına görə, Avropa əhalisi 2100-cü ilə qədər 20-34 faiz azala bilər.
Avrostat-ın məlumatına görə, miqrasiya hazırda əhalini tarazlaşdırır: 2024-cü ildə Aİ-yə xalis miqrasiya təxminən 2-4 milyon nəfər olacaq və onlar əsasən Aİ-yə üzv olmayan ölkələrdən gələcək.
Mask əvvəllər bildirmişdi ki, "yerli doğum nisbəti artmasa və genişmiqyaslı remiqrasiya baş verməsə, Avropa əvvəlki Avroplığından çıxacaq". O, miqrasiyanın mədəni dəyişikliyə səbəb ola biləcəyini nəzərdə tutub.
