Alimlər getdikcə autizm spektr pozğunluqlarının (ASB) simptomlarını yumşaq və təhlükəsiz şəkildə korreksiya etməyin yollarını axtarırlar. Bu məsələdə ümidverici sahələrdən biri qida dəstəyidir. Yəni pəhrizin beyin funksiyasına təsiri.
Akademia Sinica (Tayvan) Molekulyar Biologiya İnstitutunun tədqiqatçıları aşkar ediblər ki, aşağı dozada bir neçə qida maddəsinin - sink, serin və şaxələnmiş zəncirli amin turşularının (BCAA) kombinasiyası autizm modelləri olan siçanlarda sinaptik zülalların tərkibini dəyişdirə, neyron dövrələrini yenidən qura və sosial davranışı yaxşılaşdıra bilər.
Tədqiqatda ABS simptomlarını xatırladan xüsusiyyətlər nümayiş etdirən laboratoriya heyvanlarının üç genetik xəttindən istifadə edilib: sosiallığın azalması, narahatlıq və emosiyalar, sosial işarələr və öyrənmədən məsul olan beyin bölgəsi olan amigdalanın disfunksiyası. Hər bir əlavə heyvanlara fərdi və müxtəlif kombinasiyalarda verilib. Məlum olub ki, maddələr fərdi olaraq az təsir göstərir, lakin birlikdə olduqca yaxşı işləyirlər. Bu pəhrizdən cəmi bir həftə sonra siçanlar sosial davranışlarının yaxşılaşdığını, neyron aktivliyinin normallaşdığını və amigdalada sinaptik zülal profilinin dəyişdiyini göstərdilər.
Əslində, müəlliflərin fərz etdiyi kimi, neyron dövrələrinin yumşaq bir "yenidən proqramlaşdırılması" baş verdi: sink, serin və BCAA bir-birinin hərəkətlərini gücləndirdi və öz-özünə qeyri-aktiv olan prosesləri tetikledi. Əgər bu yanaşma insanlarda təsirli olarsa, mürəkkəb genetik mexanizmlərə müdaxilə etmədən autizm üçün daha yumşaq və universal dəstək strategiyasına çevrilə bilər.
News365.az
