Dekabrın 15-də Prezident İlham Əliyev humanizm və mərhəmət prinsiplərini əsas götürərək Azərbaycanda 20 mindən çox şəxslə bağlı amnistiya elan edilməsi təşəbbüsü irəli sürüb.
Proqnozlara görə, amnistiya çərçivəsində 5 mindən çox məhkum azadlıqdan məhrumetmə cəzasından azad ediləcək, 3 mindən artıq şəxsin cəzası azaldılacaq, 7 mindən çox məhkum azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasından, 4 minə yaxın şəxs azadlıqdan məhrumetmə ilə bağlı olmayan və ya şərti cəzalardan azad olunacaq. Bundan əlavə, mindən çox şəxs cinayət məsuliyyətindən azad edilə bilər.
Təşəbbüs Azərbaycan suverenliyinin bərpası və Konstitusiyanın ali hüquqi qüvvəsinin ölkənin bütün ərazilərində təmin olunması fonunda, cəzadan azad etmənin tərbiyəvi əhəmiyyətinə və azad edilən şəxslərin qanunlara əməl edəcəyinə inamla əsaslandırılıb.
Bu amnistiya hüquq müdafiə təşkilatlarının "siyasi məhbus" adlandırdığı şəxslərə şamil edilə bilərmi?
Milli Məclisin İnsan hüquqları komitəsinin sədri Zahid Oruc Anews.az-a bildirib ki, amnistiya aktı qanunvericiliyin konkret maddələrinə tətbiq olunacaq və fərdi hallar layihə təqdim edildikdən sonra qiymətləndirilə bilər.
“Mətbuat nümayəndələrinin siyasi fəaliyyətlə əlaqəli olan şəxslər və ya qeyriləri üzərindən məsələni dəyərləndirməsi indiki halda bir qədər çətin olacaq. Çünki onların hazırda istintaq altında olduğu və bəzilərinə hələ hökm verilmədiyi bir şəraitdə bu addımların onlara tətbiq edilməsi mümkündür. Yenə də bunu qəti hökm kimi söyləmək çətindir. Çünki biz həmin layihəni görərək dəyərləndirməliyik", - o bildirib.
Zahid Oruc 5 mindən artıq şəxsin azadlığa çıxacağı, o cümlədən 3 mindən artıq şəxsin cəzadan azad olunacağı, 7 mindən çox məhkumun azadlığının məhdudlaşdırılması ilə bağlı məsələlərin bu qərardan təsirlənəcəyini böyük hadisə adlandırıb.
"Bu qərar siyasi mahiyyətinə görə birliyə və barışa xidmət edir. Məsələ konkret olaraq hər hansı media platformasının nümayəndələrinin bu siyahıya düşüb-düşməməsi ilə bağlı deyil. Dövlət qəti şəkildə istəmir ki, bəyan olunan həmin 400 məhbus məsələsinə görə beynəlxalq aləmlə münasibətlərdə bu nyüanslar xüsusi vurğulansın", - Oruc bildirib.
Milli Məclisin amnistiya aktı ilə bağlı media nümayəndələrinin siyahıya salınması üçün təşəbbüs sürüb-sürməyəcəyi sualına deputat cavab olaraq bildirib ki, parlamentin belə bir təşəbbüs irəli sürmək hüququ var.
“Konkret olaraq qanunvericilik təşəbbüsü indiki halda prezidentə məxsusdur. Lakin müzakirələr zamanı Milli Məclisin üzvləri digər maddələr üzrə də amnistiya yanaşmasının humanist mövqeyinin tətbiqini təklif edə bilərlər. Bu, parlamentin hüququdur. Ancaq həmin məsələ qanunvericilik təşəbbüsü ilə razılaşdırılmalıdır", - deputat deyib.
Birinci Qarabağ müharibəsinin veteranı Tofiq Yaqublu amnistiyaya düşə bilərmi sualına cavabında deputat bildirib ki, “indiki halda fərdlər üzərindən dəyərləndirmə aparsaq, bütün əfv və amnistiyaları yalnız siyasi yanaşmalarla qiymətləndirən qüvvələrlə eyni addımı atmış olarıq.
"Biz çalışmalıyıq ki, siyasi mövqeyimizdə dövlətimizin, cəmiyyətimizin və qələbəmizin mənafeyini ön plana çəkək", - Zahid Oruc əlavə edib.
Sonuncu dəfə Azərbaycanda amnistiya 2023-cü ildə verilib. Ümumilikdə isə Azərbaycan müstəqilliyini bərpa edəndən sonra 10-a yaxın amnistiya verilib. Amma bu il veriləcək amnistiya aktı öz miqyasına görə ən iri miqyaslıdır.
Gülnar Nazimqızı
