ain.az, Bizimyol portalına istinadən məlumatı açıqlayır.
“Ötən həftələrdə Qvineya-Bisauya edilən hərbi müdaxilə, təkcə bu kiçik Qərbi Afrika ölkəsinin deyil, bütün regionun sabitliyini bir daha şübhə altına alan ciddi bir hadisə kimi qeydə alınıb. Prezident Umaro Sissoko Embalonun administrasiyasına qarşı bu son təhdid, müstəqillikdən sonra həyata keçirməyə çalışdığı "balanslaşdırılmış xarici siyasət" layihəsinin kövrəkliyini üzə çıxardı”.
Bu barədə Bizimyol.info xəbər portalına Bahçeşehir Universitetinin Türk dünyası ilə əlaqələr üzrə rektor müşaviri İhsan Alpargın danışıb. Təhlükəsizlik eksperti qeyd edib ki, 2020-ci ildə vəzifəyə başlayandan bəri Embalo, Qvineya-Bisaunu ənənəvi təsir dairələrindən çıxararaq geosiyasi şaxələndirmə strategiyası həyata keçirib.
İhsan Alpargın
“Çindən infrastruktur investisiyaları, Türkiyədən müdafiə və təhsil əməkdaşlığı və Rusiya ilə artan əlaqələr Portuqaliya və Fransa kimi keçmiş müstəmləkə güclərinin dominantlığına alternativ olaraq ortaya çıxıb. Bu yanaşma, müstəqillikdən bəri ilk dəfə olaraq, bu kiçik Qərbi Afrika ölkəsində müsəlman və ənənəvi Afrika tərəfdaşlarından başqa aktyorların iqtisadi və siyasi təsirinin əhəmiyyətli dərəcədə artması demək olub. Lakin, bu "balans siyasəti" dərin daxili gərginliyə səbəb olub”-deyə təhlükəsizlik eksperti bildirib.
İhsan Alpargının fikrincə, Embalonun hakimiyyəti dövründə iki böyük çevriliş təhlükəsinin qarşısını alması təsadüfi deyil.
“Yeni investorlar və tərəfdaşlar təkcə kapital gətirmədi, həm də mövcud siyasi-hərbi elitanın və ənənəvi xarici tərəfdaşların təsir dairələrini, resurs axınlarını və mənfəət balanslarını pozdu. Son çevriliş cəhdi, bu siyasətdən narahat olan daxili və ehtimal ki, regional aktyorların status-kvonu qorumaq və ya nəzarəti bərpa etmək üçün tədbirlər görməsinin əlaməti kimi şərh edilə bilər. Hadisə, şəxsən Embaloya qarşı deyil, daha çox onun təmsil etdiyi "müstəqillik və şaxələndirmə" layihəsinə qarşı bir reaksiyadır”-deyə İhsan Alpargın vurğulayıb.
“Qvineya-Bisaudakı böhran daha geniş Qərbi Afrika mənzərəsinin bir hissəsidir. Son iki ildə Mali, Burkina Faso və Nigerdə baş verən hərbi çevrilişlər bölgədə "çevriliş dalğası" və təhlükəsizlik paradiqmasında dəyişikliklə bağlı narahatlıqlar doğurub. Hər bir ölkənin özünəməxsus dinamikası olsa da, ortaq mövzu bunlardır: təhlükəsizlik təhdidləri, yoxsulluq və idarəetmə böhranları qarşısında hökumətlərin qeyri-kafiliyi, ordunun siyasətdə ənənəvi dominantlığı və gənclərin demokratik proseslərdən məyus olması”-deyə təhlükəsizlik eksperti bildirib.
İhsan Alpargının fikrincə, bu kontekstdə, Qvineya-Bisaudakı çevriliş cəhdi regional sabitlik üçün əlavə bir həyəcan siqnalıdır.
“Ölkə onsuz da kövrək olan Sahel təhlükəsizlik arxitekturasının cənub-qərb cinahında kritik bir nöqtədə yerləşir. Buradakı qeyri-sabitlik narkotik ticarəti və mütəşəkkil cinayətkarlıq şəbəkələrini alovlandırmaqla bölgəyə yayılmaq potensialına malikdir”-deyə İhsan Alpargın qeyd edib.
İradə Cəlil, Bizimyol.info
Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün ain.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
