Hazır qidaların tərkibindəki yüksək duz miqdarı ürək-damar sisteminə ciddi zərər vurur və əhali duzu əsasən bu məhsullardan alır. AzPost xəbər verir ki, dietoloq, tibb üzrə fəlsəfə doktoru Olqa Bezuqlayanın sözlərinə görə, duzu azaltmaq dadın itməsi demək deyil. O, yeməklərdə natriumu tam əvəz edən dörd təsirli ədviyyat birləşməsini açıqlayıb. Mütəxəssis vurğulayır ki, ədviyyatların düzgün uyğunlaşması həm duzsuz yeməklərin dadını gücləndirir, həm də sağlamlıq üçün riskləri azaldır. Araşdırmalar göstərir ki, turşuluq, aromatik otlar və isti ədviyyatlar birləşdikdə dad reseptorları daha güclü reaksiya verir və yeməklər daha dolğun hiss olunur. Bu səbəbdən duzu azaltmaq istəyənlər üçün təbii variantlar real və effektiv çıxış yoludur.
Bezuqlaya bildirir ki, xüsusilə ultra-emal olunmuş məhsullar natriumun əsas mənbəyidir. Şaurma, kolbasa, sosiskalar, sərt pendirlər, hazır souslar və snəklər duz rekordçularıdır. Məsələn, orta ölçülü bir şaurmanın tərkibində gündəlik normanın 137 faizinə qədər duz ola bilər və bu, orqanizmə ciddi yük hesab olunur. Eyni zamanda parmezan, fetə, brınza kimi pendirlər, soya sousu və ketçup kimi sənaye məhsulları da yüksək duz səviyyəsi ilə seçilir. Mütəxəssis xəbərdar edir ki, gündəlik rasionda bu cür məhsullar çox olduqda, duzu azaltmaq üçün təkcə evdə az duzlamaq kifayət etmir — gizli natrium miqdarı artıq normanı aşmış olur.
Yemək duzsuz olmadan da daha aromatik ola bilər. Dietoloqun təklif etdiyi dörd effektiv ədviyyat kombinasiyası bunlardır:
• Limon + zeytun yağı — yeməklərə həm yüngül turşluq, həm də təbii yumşaqlıq qatır.
• Sarımsaq + oregano — xüsusilə ət və tərəvəz yeməklərində duzu əvəz edən güclü aroma yaradır.
• Zərdəçal + qara istiot — bədən üçün faydalı və eyni zamanda dadı gücləndirən isti bir qarışım.
• Pomidor + reyhan — xüsusilə İtalyan tərzli yeməklərdə duzu hiss olunmaz edir və tamlığı artırır.
Mütəxəssis məsləhət görür ki, duzu azaltmaq üçün tədrici keçid etmək daha uğurludur. Hazırladığınız yeməklərdə duzu təxminən üçdə bir azalmaq, hazır sousların əvəzinə tərəvəz və ya qatıq əsaslı ev sousları hazırlamaq, həmçinin masadan solonkanı götürmək dad reseptorlarının tez bir zamanda adaptasiya olmasına kömək edir. Bir neçə həftə ərzində orqanizm daha az duzlu yeməyi normal qəbul etməyə başlayır və yeməyin təbii dadı ön plana çıxır.
