Bakı, 11 dekabr, AZƏRTAC
Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya rəsmi səfəri Azərbaycan–Avropa İttifaqı münasibətlərinin yeni mərhələyə keçdiyinin praktik göstəricisi kimi dəyərləndirilməlidir. Bu səfər təkcə ikitərəfli əlaqələrin genişləndirilməsi yox, həm də Bakının Avropa daxilində balanslı diplomatik xəttinin möhkəmləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Slovakiya Avropa İttifaqının (Aİ) daxili siyasi mexanizmlərində təsir imkanlarına malik dövlətdir. Məhz bu kontekst səfərin geosiyasi çəkisini artırır.
Bu sözləri AZƏRTAC-a açıqlamasında politoloq Tural İsmayılov söyləyib.
Azərbaycanın artıq Avropa ilə münasibətlərə yalnız enerji prizmasından yanaşmadığına diqqət çəkən politoloq deyib: “Bakı humanitar, siyasi və təhlükəsizlik müstəvilərində də dialoqu dərinləşdirir. Slovakiya ilə liderlər səviyyəsində qurulan təmas bunun bariz nümunəsidir. Görüşlərin formatı göstərdi ki, tərəflər münasibətləri uzunmüddətli strateji xətt üzrə inkişaf etdirmək niyyətindədir. Burada əsas diqqət qarşılıqlı etibar amilinə yönəlib. Etibar isə diplomatiyanın ən bahalı valyutasıdır. Azərbaycan son illər bu kapitalı ardıcıl şəkildə toplayır. Ermənistan–Azərbaycan münaqişəsindən sonrakı dövrdə Bakının sülh təşəbbüsləri Avropa paytaxtlarında diqqətlə izlənilir. Slovakiya da bu kontekstdə Azərbaycanın sülh gündəliyini dəstəkləyən ölkələr sırasındadır. Bu dəstək siyasi jest yox, rasional maraqlara söykənir. Çünki sabit Cənubi Qafqaz Avropa üçün enerji və nəqliyyat təhlükəsizliyi deməkdir. Slovakiya tərəfi görüşlərdə məhz bu məsələni xüsusi vurğuladı. Enerji sahəsində tərəfdaşlıq ayrıca diqqət mərkəzində oldu. Azərbaycan artıq Avropa üçün alternativ deyil, əsas enerji təchizatçılarından biridir. Slovakiya isə bu xəttin siyasi müdafiəçilərindən birinə çevrilir. Bu, Bakı üçün əlavə diplomatik dayaq deməkdir”.
T.İsmayılovun sözlərinə görə, Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya səfər çərçivəsində iqtisadi əməkdaşlıq da ön plana çıxdı. Xüsusilə azad edilmiş ərazilərdə slovak şirkətlərinin iştirakı maraq doğurur. Bu, Qarabağın bərpasının beynəlxalq kapital üçün əlverişli olmasını da göstərir. Politoloji baxımdan bu proses postmünaqişə diplomatiyasının uğurlu modelidir. Azərbaycan təkcə hərbi qələbəni yox, iqtisadi reinteqrasiyanı da sürətləndirir. Slovakiya ilə əməkdaşlıq bu modelin Avropa ayağını gücləndirir.
“Parlamentlərarası əlaqələrin genişləndirilməsi isə institusional diplomatiyanın dərinləşməsi deməkdir. Humanitar sahədə əməkdaşlıq siyasi münasibətlərin sosial bazasını formalaşdırır. Bu baza olmadan uzunmüddətli tərəfdaşlıq dayanıqlı ola bilməz. Slovakiya ilə mədəni əlaqələrin genişlənməsi də məhz bu məqsədə xidmət edir. Səfərin bir mühüm tərəfi də ondan ibarətdir ki, Azərbaycan Avropa ilə münasibətlərdə konkret nəticələr üzərindən danışır. Bu, Bakının xarici siyasətində praqmatizmin üstün mövqedə olduğunu göstərir. Prezident İlham Əliyevin Slovakiya lideri ilə açıq və bərabərhüquqlu dialoqu bunu bir daha təsdiqlədi ki, Azərbaycan təşəbbüs irəli sürən aktordur. Səfər göstərdi ki, Bakı–Bratislava xətti yalnız ikitərəfli formatda qalmayacaq. Bu xətt Brüssel məkanına doğru genişlənir. Slovakiya Azərbaycan üçün Aİ daxilində mühüm siyasi kanal rolunu oynaya bilər. Bu isə Bakı üçün manevr imkanlarını artırır. Ermənistan faktoru isə dolayı şəkildə bu görüşlərin arxa fonunda hiss olunur. Azərbaycan sülh prosesində əsas təşəbbüskar rolunu qoruduğunu nümayiş etdirir. Slovakiya bu təşəbbüslərin legitimliyini tanıyan tərəflərdəndir. Bu da Bakının mövqelərinə əlavə beynəlxalq legitimlik qazandırır”, - deyə politoloq vurğulayıb.
O əlavə edib ki, Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya səfəri strateji xəttin tərkib hissəsidir. Burada emosiyalar yox, hesablanmış maraqlar danışır. Məhz buna görə də səfərin real siyasi çəkisi uzun müddət özünü göstərəcək. Azərbaycan Avropa ilə münasibətlərdə kənar müşahidəçi deyil. Bakı masanın aktiv oyunçusudur. Slovakiya səfəri isə bu xəttin növbəti düzgün gedişi oldu.
