Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 8 dekabr 2025-ci il tarixli Slovakiya səfəri iki ölkə arasındakı münasibətlərin strateji və çoxşaxəli xarakterini daha da gücləndirdi. Dövlət başçısının mətbuata verdiyi bəyanat Slovakiya–Azərbaycan əlaqələrinin təkcə siyasi deyil, həm də iqtisadi, texnoloji və regional əməkdaşlıq kontekstində yeni mərhələyə qədəm qoyduğunu təsdiqlədi.
Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, Slovakiya və Azərbaycan bu gün “sözün əsl mənasında dost ölkələr və strateji tərəfdaşlardır”. 2024-cü ildə imzalanmış Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamə münasibətləri ən yüksək səviyyəyə qaldıraraq hökumətlərarası əməkdaşlıq mexanizmlərinin aktivləşməsinə səbəb olub. Hazırda iqtisadiyyat, energetika, nəqliyyat, müdafiə sənayesi və digər sahələr üzrə birgə komissiyalar və işçi qruplar konkret layihələrin icrası üzərində sistemli şəkildə çalışırlar.
Enerji sahəsində əməkdaşlıq: Avropanın təhlükəsizliyində Azərbaycan faktoru
Səfərdə diqqət çəkən əsas mövzulardan biri enerji təhlükəsizliyi oldu. Azərbaycan qazını idxal edən ölkələrin sayı artıq 14-ə çatıb, ümumi qaz ixrac həcmi isə 25 milyard kubmetr təşkil edir. Bu həcmin yarısı Avropa ölkələrinə yönəlir və bununla Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayır. 2024-cü ildən etibarən Azərbaycan qazı Slovakiyaya da nəql edilir və Prezident İlham Əliyevin sözlərinə görə, Slovakiyanın ehtiyac duyduğu istənilən həcmdə qaz təmin etmək imkanları mövcuddur.
Yeni qaz yataqlarının istismarı ölkənin ixrac potensialını daha da artıracaq. Bu isə həm Slovakiya, həm də onun qonşu ölkələri üçün uzunmüddətli və etibarlı enerji təminatını mümkün edəcək.
Müdafiə sənayesində texnoloji sinergiya
Prezident müdafiə sənayesi üzrə əməkdaşlığın qeyri-hərbi, tam iqtisadi və texnoloji inkişaf məqsədi daşıdığını xüsusi vurğuladı. Slovakiya texnologiyalarının Azərbaycan maliyyə və sənaye potensialı ilə birləşdirilməsi dünya bazarlarına yönəlmiş yeni məhsul xəttinin formalaşmasına imkan verəcək. Bu yanaşma hər iki ölkənin sənaye modernizasiyasına əlavə töhfə verəcək.
Slovakiya nümayəndələrinin 8 Noyabr – Zəfər Gününün beşinci ildönümü tədbirlərində iştirakı da iki ölkə arasındakı siyasi etimadın və dostluğun yüksək səviyyəsini nümayiş etdirdi.
Nəqliyyat və logistika: Azərbaycan – Şərq ilə Qərb arasında etibarlı körpü
Prezident İlham Əliyev ölkəmizin illərdir nəqliyyat və logistika infrastrukturuna yatırdığı investisiyaların nəticəsi olaraq Azərbaycanın bu gün Şərq–Qərb nəqliyyat dəhlizinin strateji hissəsinə çevrildiyini qeyd etdi. Orta Dəhliz çərçivəsində həyata keçirilən layihələr Avrasiya məkanında ən etibarlı tranzit marşrutunun məhz Azərbaycan üzərindən keçməsinə şərait yaradır.
Bu çərçivədə Slovakiya ilə əməkdaşlıq yeni tranzit imkanlarının açıla biləcəyi mühüm istiqamətlərdən biridir. Dövlət başçısı iki ölkə arasında əlaqələrin inkişafında nəqliyyat sektorunun diqqətdən kənarda qalmamalı olduğunu vurğuladı.
Rəqəmsal iqtisadiyyat və data mərkəzləri: Azərbaycanın yeni strateji üstünlüyü
Səfərin müzakirə mövzularından biri də informasiya texnologiyaları və data mərkəzlərinin inkişafı oldu. Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, Azərbaycanın istifadə olunmayan enerji potensialı hazırda 2 giqavatdır və qarşıdakı beş il ərzində bu göstərici 8 giqavata çatacaq. Bu, yüksək enerji tələblərinə malik süni intellekt və data mərkəzləri üçün ölkəmizi ideal məkana çevirir.
Üstəlik, Azərbaycanın soyuq iqlimli bölgələri beynəlxalq data mərkəzlərinin yerləşdirilməsi baxımından əlavə üstünlüklər yaradır. Slovakiya şirkətləri ilə bu sahədə nəzərdə tutulan əməkdaşlıq rəqəmsal iqtisadiyyatın inkişafına yeni dinamika qazandıra bilər.
Nəticə: Dərinləşən və gələcəyə yönəlmiş strateji ittifaq
Prezident İlham Əliyevin Slovakiya səfəri göstərdi ki, iki ölkə arasındakı münasibətlər artıq təkcə siyasi tərəfdaşlıqla məhdudlaşmır. Enerji təhlükəsizliyi, müdafiə sənayesi, nəqliyyat, rəqəmsal texnologiyalar və sənaye əməkdaşlığı kimi sahələrdə yeni əməkdaşlıq xəttləri formalaşıb. Bu səfər Slovakiya–Azərbaycan əlaqələrinin gələcək illərdə daha geniş miqyasda inkişaf edəcəyinə dair möhkəm siyasi iradəni nümayiş etdirir.
Azərbaycan və Slovakiya arasında qurulan bu yeni sinerji Avrasiyada enerji təhlükəsizliyi, nəqliyyat bağlantıları və texnoloji inkişaf baxımından əhəmiyyətli strateji tərəfdaşlığı formalaşdırır.
Fatma Xıdırlı
Beyləqan RİH başçısı aparatının, ictimai-siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin baş məsləhətçisi
