Bakı. Trend:
Baku Network platformasında Azərbaycanda mediasiya institutununinkişafına həsr olunmuş analitik layihənin yeni buraxılışı təqdimolunub.
Verlişin qonağı Mediasiya Şurasının idarə heyətinin sədrifəlsəfə elmləri doktoru, dosent Nadir Adilov olub. Alim bu hüquqisahədə müraciətlərin və real tendensiyaların dinamikası barədəətraflı danışıb.
Nadir Adilovun sözlərinə görə, “Mediasiya haqqında” Qanunfaktiki olaraq vətəndaşa əvvəllər yalnız məhkəməyə aid olansəlahiyyətlərin bir hissəsini ötürür. İndi ailə və əməkmübahisələri mütləq barışıq prosedurundan keçirilir.
“Dövlət vətəndaşa hakimdən eşitmək istədiyi qərara nail olmaqşansı verir - amma tərəflərin qarşılıqlı razılığı əsasında. Əsasodur ki, vətəndaş öz hüquqlarını bilsin və mexanizmi başa düşsün”,– deyə o vurğulayıb.
Nadir Adilovun sözlərinə görə, 2025-ci ilin ilk üç rübündəmediasiya sisteminə təxminən 38 min müraciət daxil olub:
“Əsas axın ailə münaqişələri ilə bağlıdır, ardınca əməkmübahisələri gəlir. Könüllü mülki və iqtisad işlər artıq etibarındayanıqlı tendensiyasını formalaşdırır. Müraciətlərin ümumisayından 34 mindən çox iş artıq yekunlaşıb. Lakin yekunlaşmalarıntəxminən yarısı tərəflərdən birinin iştirakdan yayınmasınəticəsində mediatorun faktiki olaraq birtərəfli formatda işlədiyihallardır”.
N. Adilov bildirib ki, həmin dövrdə tərəflər 620 barışıq sazişiimzalayıblar:
“Bu sazişlərin böyük hissəsi ailə mübahisələrinə, əhəmiyyətlihissəsi əmək işlərinə, qalanı isə iqtisadi və mülki mübahisələrəaiddir”.
Nadir Adilovun fikrincə, illərlə davam edən münaqişələrin birçoxu köhnəlmiş adətlərdən qaynaqlanır: iyirmi il əvvəlki cehiz,qızıl, məişət əşyaları. Bütün bunlar hüquqi tıxaclar yaradır vəonlarla yaxın qohumları münaqişəyə cəlb edir. O, həll yolunuməcburi nikah müqaviləsində görür, hansı ki, nikah faktınınqeydiyyata alınması zamanı bir normaya çevrilməlidir.
Nadir Adilov xatırladıb ki, Azərbaycan Türk Dünyası Mediasiyaİttifaqının həmtəsisçisidir. Mediasiya üzrə Sinqapur Konvensiyasınaqoşulmaq istiqamətində işi aparılır ki, bu da sərhədlərarasıiqtisadi mübahisələrdə sazişlərin icrasını təmin edəcək.
Mediatorların hazırlanması Azərbaycan Ədliyyə Akademiyasıvasitəsilə həyata keçirilir: əsas və ixtisaslaşdırılmış kurslar,hər iki ildən bir icbari ixtisasartırma kursları. Bu gün sistemdətəxminən 400 mediator fəaliyyət göstərir, lakin 300-dən çox şəxsstandartlara cavab vermədiyi üçün sistemdən çıxarılıb”, – deyə obildirib.
Nadir Adilovun sözlərinə görə, mediasiya artıq yalnız hüquqialət deyil, həm də dağıdıcı mübahisələri gündəlik həyatınmövzusundan çıxarmağa kömək edən sosial mexanizmə çevrilib.
