Orta əsrlərdə Avropanı bürüyən bubon vebası, yəni “qara ölümlər”, təkcə xəstəlik səbəbindən yox, həm də təbii hadisələrin təsirindən yayıla bilərdi. AzPost bildirir ki, paleoklimatoloqlar qeyd edirlər ki, XIV əsrin ortalarında baş vermiş böyük vulkan püskürmələri Avropada iqlim dəyişikliklərinə səbəb olub və bu, pandemiyanın yayılmasına təsir göstərib.
1345-ci ildə baş vermiş püskürmələr atmosferə böyük miqdarda kül və aerosollar buraxmış, nəticədə Avropada soyuqlar artmışdı. Bu isə Şimali İtaliyada taxıl və üzüm məhsullarının azalmasına gətirib çıxarmış, ticarət respublikalarını — Venesiya və Cenevrə kimi şəhərləri — yeni ərzaq mənbələri axtarmağa vadar etmişdi.
Alimlərin fikrincə, iqlim dəyişiklikləri ilə yaranan ticarət yolları, ironik olaraq, böhranı sürətləndirmişdi. 1347-ci ildə italyan tacirləri Qızıl Orda limanlarından taxıl idxal etməyə başlamışdılar, həmin bölgələrdə isə veba artıq yayılmışdı. Tarixi mənbələr göstərir ki, Venesiya və digər sahil şəhərlərində xəstəliyin ilk hallarına məhz bu idxalın ardından rast gəlinmişdi.
Əksinə, Milana və Romaya kimi idxaldan asılı olmayan bölgələrdə veba daha gec yayılmışdı. Bu isə iqlimlə əlaqəli dəyişikliklərin ticarət axınlarına təsirinin pandemiyanın başlanğıcında əsas rol oynadığını göstərir.
Alimlər vurğulayır ki, belə dolayısı təsirləri nəzərə almaq həm tarixi, həm də müasir pandemiyaların səbəblərini anlamaq üçün vacibdir.
