Dərələyəz mahalının Arpa çayının sol sahilində, Arpa kəndinin xarabalıqlarına bitişik təpənin üzərində 1321-ci ildə tikildiyi güman edilən, Alban memarlıq üslubunda Alban xristianlarına məxsus kilsə mövcud olub. Həmin kilsənin 1840-cı ildə təbii təsirlər nəticəsində dağılan və xarab olan hissələri bərpa edilib. Bərpa zamanı kilsə memarlığının əvvəlki elementləri qorunub saxlanıb.
Bu sözləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutunun əməkdaşı Faiq İsmayılov deyib.
Onun sözlərinə görə, Alban kilsəsinin yerləşdiyi ərazidəki qəbirüstü abidələrin, daş fiqurların, qəbir daşlarının, süjet xarakterli oymaların məzmunu və quruluşu onu deməyə əsas verir ki, bu ərazidəki mədəni-irs nümunələrinin bir çoxu xristianlıq dövründən əvvəlki mədəniyyətə aiddir.
F.İsmayılov qeyd edib ki, erməni millətçiləri tərəfindən 1988-1990-cı illərdə kilsə tamamilə dağıdılıb. Lakin 1998-ci ildə erməniəsilli polyak Artaşes Tyuzmeçyanın vəsaiti hesabına, katalikos A.Qareginin göstərişi ilə qədim Alban kilsəsi xarabalıqları üzərində öz tarixi görkəminə uyğun olmayan yeni bir kilsə inşa edilib. Halbuki bu kilsə heç bir tarixi əhəmiyyət və məna kəsb etməyən, erməni vandallığının bir nümunəsidir.
