Türkiyə Statistika Qurumunun və Ticarət Nazirliyinin birgə hazırladığı ümumi ticarət sistemi çərçivəsindəki müvəqqəti xarici ticarət məlumatlarına əsasən, 2025-ci ilin sentyabr ayında ixrac ötən ilin eyni ayına nisbətən 2,8% artaraq 22 milyard 576 milyon dollar, idxal isə 8,7% artaraq 29 milyard 479 milyon dollar olub.
Marja xəbər verir ki, 2025-ci ilin yanvar-sentyabr dövründə ixrac ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 4,1% artaraq 200 milyard 578 milyon dollar, idxal isə 5,9% artaraq 267 milyard 637 milyon dollar təşkil edib.
Enerji və qızıl istisna olmaqla idxal 5,8% artıb
Enerji məhsulları və qeyri-monetar qızıl istisna olmaqla ixrac 2025-ci ilin sentyabr ayında 2,1% artaraq 20 milyard 785 milyon dollardan 21 milyard 227 milyon dollara yüksəlib. Eyni dövrdə enerji və qızıl istisna olmaqla idxal 5,8% artaraq 21 milyard 204 milyon dollardan 22 milyard 438 milyon dollara çatıb.
Bu dövrdə enerji və qızıl istisna olmaqla xarici ticarət kəsiri 1 milyard 211 milyon dollar olub. Ümumi xarici ticarət dövriyyəsi 4% artaraq 43 milyard 665 milyon dollara çatıb. Enerji və qızıl istisna olmaqla ixracın idxalı ödəmə nisbəti isə 94,6% təşkil edib.
Xarici ticarət kəsiri sentyabrda sürətlə artıb
Sentyabr ayında xarici ticarət kəsiri ötən ilin eyni ayına görə 33,8% artaraq 5 milyard 161 milyon dollardan 6 milyard 903 milyon dollara yüksəlib.
İxracın idxalı ödəmə nisbəti 2024-cü ilin sentyabrında 81% olduğu halda, 2025-ci ilin sentyabrında 76,6%-ə düşüb.
Yanvar-sentyabr dövründə xarici ticarət kəsiri 11,8% artaraq 59 milyard 974 milyon dollardan 67 milyard 60 milyon dollara yüksəlib.
Eyni dövrdə ixracın idxalı ödəmə nisbəti 2024-cü ildə 76,3% ikən, 2025-ci ildə 74,9%-ə enib.
Emal sənayesinin ixracdakı payı 94,5%-dir
İqtisadi fəaliyyətlərə görə, 2025-ci ilin sentyabrında emal sənayesinin ümumi ixracdakı payı 94,5%, kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq sektorunun payı 3%, mədənçilik və dağ-mədən sənayesinin payı isə 1,8% olub.
Yanvar-sentyabr dövründə isə emal sənayesinin payı 94,5%, kənd təsərrüfatı, meşə və balıqçılıq sektorunun payı 3,3%, mədənçilik və daş karxanası sektorunun payı 1,6% təşkil edib.
Sentyabrda idxalın 69,1%-i ara mallarından ibarət olub
Geniş iqtisadi qruplar üzrə təsnifata görə, 2025-ci ilin sentyabrında idxalın 69,1%-i ara mallarına, 14,9%-i əsas (sərmayə) mallarına, 15,5%-i isə istehlak mallarına aid olub.
Yanvar-sentyabr dövründə bu nisbətlər müvafiq olaraq 69,0%, 14,5% və 16,3% təşkil edib.
Sentyabrda ixracda Almaniya, idxalda Çin birinci olub
Sentyabr ayında ixracda ilk yeri Almaniya tutub — bu ölkəyə ixrac 1 milyard 904 milyon dollar olub.
Almaniyanın ardınca Böyük Britaniya (1 milyard 387 milyon dollar), ABŞ (1 milyard 348 milyon dollar), İraq (1 milyard 101 milyon dollar) və İtaliya (1 milyard 100 milyon dollar) gəlib.
İlk 5 ölkəyə ixrac ümumi ixracın 30,3%-ni təşkil edib.
Yanvar-sentyabr dövründə də Almaniya ixrac üzrə birinci olub — 16 milyard 552 milyon dollar. Almaniyadan sonra Böyük Britaniya (12 milyard 392 milyon dollar), ABŞ (12 milyard 19 mlrd milyon dollar), İtaliya (9 milyard 835 milyon dollar) və İraq (8 milyard 674 milyon dollar) gəlib.
İlk 5 ölkənin payı ümumi idxalın 29,7%-ni təşkil edib.
Sentyabr ayında idxalda Çin birinci olub — bu ölkədən idxal 4 milyard 264 milyon dollar təşkil edib. Növbəti yerləri Rusiya Federasiyası (3 milyard 247 milyon dollar), Almaniya (2 milyard 363 milyon dollar), Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (1 milyard 485 milyon dollar) və ABŞ (1 milyard 465 milyon dollar) tutub.
İlk 5 ölkədən idxal ümumi idxalın 43,5%-ni təşkil edib.
Yanvar-sentyabr dövründə idxalda da Çin birinciliyini qoruyub — 36 milyard 754 milyon dollar. Növbəti yerlərdə Rusiya Federasiyası (31 milyard 801 milyon dollar), Almaniya (22 milyard 273 milyon dollar), ABŞ (12 milyard 742 milyon dollar) və İtaliya (11 milyard 687 milyon dollar) qərarlaşıb.
