Həyat nəinki fəlakətlərdən sağ çıxa bilir, həm də fəlakətlərdən sonra da inkişaf edə bilər. Finlandiyanın qərbindəki Lappajarvi kraterində ilk dəfə mikroorqanizmlərin yaranma vaxtını təyin edən İsveçin Linköpinq Universitetinin tədqiqatçıları belə nəticəyə gəliblər.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Communications" (NatCom) jurnalında dərc olunub.
Lappajarvi krateri təqribən 78 milyon il əvvəl meteorit zərbəsindən sonra əmələ gəlib. Alimlər sübut ediblər ki, təsirdən qısa müddət sonra orada mikroblar üçün yuva təmin edən hidrotermal sistem yaranıb.
Araşdırmaya rəhbərlik edən Linköpinq Universitetinin professoru Henrik Drake bildirib: "Bu, ilk dəfədir ki, geoxronoloji üsullardan istifadə etməklə mikrob fəaliyyətini meteorit zərbəsi ilə birbaşa əlaqələndirə bilirik. Kraterlər çox uzun müddət yaşamaq üçün yararlı qala bilər".
Qrup mikrob sulfat tənəffüsünün izlərini izləmək üçün izotop analizi və radioizotopdan istifadə edib - bu proses yalnız canlı orqanizmlərdə mümkündür. Bu bioimzalar mikrob ekosistemləri üçün optimal hesab edilən 47°C civarında temperaturda əmələ gələn minerallarda aşkar edilib.
Həmmüəllif və aspirant Yakob Qustafssonun sözlərinə görə, ən maraqlısı odur ki, biz təkcə həyatın izlərini görmürük, həm də onun nə vaxt baş verdiyini dəqiq müəyyənləşdirə bilirik. Bizdə fəlakətdən sonra həyatın necə yolunu tapdığına dair qrafikimiz var.
Təsirdən 10 milyon ildən çox müddət sonra əmələ gələn ən son minerallar həm istehlak, həm də metan istehsalına dair sübutları ehtiva edir. Bu, kraterdə mikrob icmalarının uzun müddət mövcud olduğunu göstərir.
Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, onların işləri astrobiologiyada yeni istiqamət açır və planetar fəlakətlərdən sonra həyatın necə yenidən doğulduğuna dair fikirlər təqdim edir, dağıntı qalıqlarını yeni ekosistemlərin beşiyinə çevirir.
Samir
