Bugünki AzÉrbaycan qadını vÉ kiÅisi tÉzadlıdır. AzÉrbaycan xanımını vÉ kiÅisini görÉndÉ mÉn dÉhÅÉtÉ gÉlirÉm. Çünki adi, sadÉ, ÅÉrq yönümlü ailÉdÉ tÉrbiyÉ alıb, böyümüÅÉm. VÉ bu fÉrqi daha çox görÉ bilirÉm. ÆvvÉla, cÉmiyyÉtimiz özü Éxlaqsızlıq uçurumuna gedir vÉ bu arada mÉnimlÉ tam razılaÅa bilÉrsiniz ki, ilk dÉ bu uçuruma sürüklÉyÉn, mÉncÉ, az qala xÉstÉ bir aclıqla, vÉhÅi bir hissÉ sahib "kiÅi"lÉrimizdir. FikirlÉrimi müqayisÉlÉrlÉ davamlayıram. BelÉ ki 90-cı illÉrin ÉvvÉllÉrindÉ, necÉ geyinmÉyindÉn asılı olmayaraq, küçÉdÉ bir kiÅi çönüb nÉ baxmazdı, nÉ dÉ söz atmazdı (99%). Fikir versÉk doxsanların ÉvvÉlindÉ orta mÉktÉbi bitirÉn mÉzunlar qardaÅ-bacı münasibÉtindÉ bu gün dÉ qalırlar.
MÉn 1994- 97- 98-ci illÉrdÉ bibim oÄlu, bibim qızı, xalam qızının mÉktÉbi bitirib evlÉrindÉ qız vÉ oÄlanların tÉdbirdÉ ÉylÉnmÉlÉrini görÉn adamam. 2000-ci illÉrdÉ bu, yavaÅ-yavaÅ avazıyırdı. Ä°ndi isÉ yalnız video kasetlÉrdÉ qalıb. MÉncÉ, cavabı mÉndÉn dÉ yaxÅı bilirsiniz. MÉn hÉrdÉn tÉÉccüb edirÉm, o baxıÅlarla baxan gözlÉr nÉ ÉcÉb orbitindÉn çıxıb düÅmür )), hansı sözlÉr atılmır, hÉlÉ addımları demirÉm...
Bu arada bir ÉlavÉ. NiyÉ AzÉrbaycan qadını uzun illÉrdi, hÉtta Sovet dönÉmindÉ belÉ, mini yubka, Åalvar, daha nÉlÉr geyinÉ bilir, amma Ésl AzÉrbaycan kiÅisi bu günÉ qÉdÉr yayın cırhacırında biÅsÉ dÉ Åortik geyinÉ bilmir??? MÉn ÅÉxsÉn geyinmirÉm. EvimÉ kÉnar adam, qohum gÉlÉndÉ dÉ Éynimi dÉyiÅirÉm, yoxsa sıxılaram. Milyon müqabilindÉ belÉ satın alınmayan. Lakin pula satılan qadınlar, kiÅilÉr azdırmı? (amma Åükür ki, var)
Sevgisi pul, görüÅü pul, dostluÄu pul, ailÉ qurmaq niyyÉti yenÉ dÉ pul! .KeçmiÅi lÉkÉlÉrlÉ dolu qızlarımız daha tez ÉrÉ gedir, nÉinki mÉlÉk kimi qızlarımız “qismÉt” vÉ “tale” deyib evdÉ qalırlar. Amma “qarıyırlar” deyirlÉr... MÉncÉ, bu gün AzÉrbaycan qızları özünÉ bu "bÉla" bu sirr nÉdir sualını cÉmiyyÉtÉ vermÉlidirlÉr.
AzÉrbaycan gÉnci niyÉ axı keçmiÅi qaranlıqlarla daha xoÅbÉxt olmaÄa çalıÅır? NiyÉ onları seçir? Ä°lk zahiri görkÉm - 99% çox gözÉl bÉdÉn quruluÅuna maliklik. BÉs, intellekt? (bizdÉ sinifdÉ hÉtta orta mÉktÉbdÉ qızlarımız idmana girmÉzdi).
HÉ, yadımdaykÉn hÉdsiz botoks, bÉdÉn ÅÉkillÉndirmÉ xÉstÉliyi yaranıb. Onu vaxtından tez edÉnlÉr hisslÉrini gizlÉtmÉz, hÉdsiz nÉvaziÅ verÉr, çox da gözÉl olmayan adi bir kiÅini o qÉdÉr nÉvaziÅli sözlÉrlÉ göylÉrÉ qaldırar ki... Amma bunun yerÉ çırpılmaÄını düÅünÉn olubmu? Bu yetimlÉr dÉ gerçÉkdÉn göylÉrdÉ uçurlar... Bütün mÉsÉlÉlÉrdÉ çox rahatlıqla dil tapar, ruhu da incimÉdÉn öz istÉdiyini etdirÉcÉkdir. ÆksÉr hallarda sÉnÉ görÉ hÉr Åeyini qurban verÉr. VÉ elÉ Én vacib sÉbÉblÉrdÉn biri - intim. Daha bunu izahlamıram ). ÆgÉr bir cÉmiyyÉtdÉ dul, boÅanmıŠxanıma “seks makinası” kimi baxılırsa, o cÉmiyyÉtdÉ Éxlaqın “É” hÉrfindÉn belÉ danıÅmaÄa dÉymÉz.
Bu gün bir qÉdÉr mehribanlıqdan sonra insanlıq halı kimi sirrini bölüÅÉn belÉ xanımlara “mÉn sÉni anlayıram” deyÉn kiÅilÉrin “anlamaq” sözünün altında belÉ, “mÉn sÉninlÉ yatmaq istÉyirÉm, sÉninlÉ gÉzmÉk, qeyri-leqal macÉra yaÅamaq istÉyirÉm” arzusu yatır. ÆslindÉ isÉ qadının ÉrindÉn ayrılma sÉbÉbi dinlÉyÉnlÉr üçün maraqlı deyil, amma diqqÉtlÉ, anlayıÅlı biri kimi dinlÉyÉcÉk. Æn azından qadının tÉsÉvvüründÉ “ÉrindÉn fÉrqli olaraq mÉn anlayıÅlı biriyÉm” obrazı yaratmaq üçün. HÉ, bilirÉm, “istisnalar var” deyÉcÉksiniz, “mÉn elÉ deyilÉm” vÉ s.i.a... HÉm dÉ deyÉcÉksiniz ki, sizdÉn fÉrqli olaraq cÉmiyyÉtin 90%-dÉn çoxu belÉdir vÉ belÉ düÅünür. Sizin çoxunuzun isÉ bu 90-lıÄa heç bir aidiyyatınız yoxdur. Çünki bunu oxuyan hÉr kÉs özünü yerdÉ qalan 10%-dÉn hesab edÉcÉk. Ä°çinizdÉ bir tÉsÉlli verÉcÉksiniz özünüzÉ. BelÉcÉ, rahatlıq tapacaq, bÉlkÉ kimi, nÉyisÉ yada salıb, üzÉrindÉn bir qurtum su da içÉcÉksiniz.
Bu, bilirsiniz nÉyi xatırladır? HÉrbi xidmÉtdÉ hansısa hadisÉdÉn sonra bir zabit çıxıb taboru söyÉrdi ki, 90%-niz “filan-filansınız”. Çoxunun sÉsi çıxmazdı. Çünki hamı özünü qalan 10%-dÉ hesab edirdi. VÉ o sözün ona heç bir aidiyyatı olmadıÄını düÅünürdü. Ä°stisnalar nÉ zaman ümumi qaydanı pozur ki?! Buna görÉ dÉ elÉ dÉqiq vÉ ümumidÉn danıÅıram.
Bu gün Rusiyaya gedÉn kiÅilÉrimiz yüzlÉrlÉ sifÉt görmüÅ bir rus qadınıyla (hÉlÉ onun özündÉn 25-30 yaÅ böyük olmasını, onunla bÉrabÉr ola-ola baÅqalarıyla gÉzmÉklÉrini qeyd etmirÉm) vÉtÉndaÅlıq almaÄa görÉ nigah üçün “sinov” gedir, lakin AzÉrbaycanda hÉyat yoldaÅı ÅÉhid olan, xÉstÉlikdÉn ölÉnlÉrlÉ evliliyi özünÉ ÅÉrÉfsizlik bilir. NiyÉ? Çünki Rusiyadakı qadının hoqqalarını burada bilÉn olmur. Onun yatdıÄı azÉrbaycanlı kiÅi olmayıbsa, bu, daha da rahatdır. Çünki o, Étraf üçün yaÅayır. DemÉk ki, mÉqsÉd heç dÉ ÅÉrÉf, nüfuz deyilmiÅ. Bir-iki qohumunu da ora aparıb, çörÉk sahibi etsÉ, arada burdakı mÉktÉbli yaÅında övladına hÉdiyyÉlÉr göndÉrsÉ, olacaq lap “bomba” kiÅi. HÉtta ailÉvi Éxlaq mÉsÉlÉlÉrini onun sözüylÉ hÉll edÉcÉklÉr... Amma burada dostların üzünÉ necÉ baxa bilÉr? Heyvani hisslÉr üçün virtualdan tutmuÅ, adi görüÅÉ qÉdÉr dÉridÉn-qabıqdan çıxıb, “iÅlÉrimi yoluna qoyum, sÉninlÉ evlÉnÉcÉyÉm” deyib, dostlar arasına çıxanda “bazlıqdan gÉlirÉm” söylÉyÉndir. Bu cür insanların AzÉrbaycanda “facebook-da olmayan” birini aramalarını demirÉm. NecÉ deyÉrlÉr, “illuminatilÉr”dÉn, Mason lojalarından, Ä°ÅÄ°D-dÉn, “Mossad”dan, CÄ°A-dan daha tÉhlükÉli bir güc var: Camaat. Camaat nÉ deyÉr? Çünki burada heç kim özünü yaÅamır, burada hÉr kÉs “camaat nÉ deyÉr” aksiomu üçün yaÅayır. HÉtta metroda yer verÉnlÉrin dÉ ÉksÉri baÅının üstündÉ duran xanıma onun hamilÉ olmasına, yaÅına, qadınlıÄına görÉ deyil, “Étrafdan baxanlar nÉ deyÉr” düÅüncÉsinÉ görÉ edir.
Bayaq bir dostumuz dedi ki, Rusiyada bunlara ÉhÉmiyyÉt vermÉdiklÉri üçün saÄlamdırlar. Qidanı, saÄlam hÉyat tÉrzini demÉdi. MÉhz bunu dedi. HÉlÉ qadına ÉrindÉn qalanlara, özündÉ olanlara görÉ dÉ münasibÉtÉ girÉnlÉri dÉ az görmÉdik. Miras varsa nÉ ÅÉrÉf, nÉ keçmiÅ önÉmli olmayacaq. Kasıba mühafizÉkar baxan oÄlanın baxıÅları qÉfildÉn müasirlÉÅir. NÉ olsa da, qadının pulu ilÉ zatÉn özünÉ ÅÉrÉf, lÉyaqÉt toplayacaq. Qadın isÉ ÉrindÉn, özündÉn qalma obyektlÉrini gÉzib, övladının baÅını tumarlayıb, özünü aldadacaq. VÉ özünü aldatdıÄının fÉrqindÉ olaraq…
P.S. Siz isÉ, mÉnim özünÉ “maarifçi” deyÉn qardaÅ-bacılarım, durub Dostayevskinin “CinayÉt vÉ CÉza”sından yazıb, insanlara vicdan oyanıÅından danıÅırsınız. Bu format da onlar üçün tez deyilmi?
P.P.S. Heç mÉnim yazım da düz qurulmayıb. Bir qadının qarÅısına tanıtım üçün tÉhsilini, savadını, peÅÉsini deyil, “dul”, “ayrılmıŔ, tÉnha sözlÉri qoyulursa, ta heç zad...
