Brent 67 dolların üzərindədir, WTI isə 63 dollar səviyyəsində satılır...
Bloomberg Agentliyi
Bazar iştirakçıları neft qiymətlərinin son günlərdə davamlı artımını izləyirlər. Bloomberg məlumat verir ki, bazar həm Rusiyadan gələn tədarük təzyiqini, həm də ilin sonuna doğru mümkün təklif artımını emal edir. Brent markası bir barelə görə 67 dolların üzərində ticarət olunur və son həftə 2,3% yüksəlib, West Texas Intermediate (WTI) isə təxminən 63 dollar səviyyəsindədir. Lakin ekspertlər qeyd edirlər ki, qiymət dinamika hələ də həssasdır — bazar geniş hərəkət diapazonu olmadan dar çərçivədə qalır və xəbərlərin fonu qarışıqdır.
Siyasi faktorlar: ABŞ və NATO təzyiqi
ABŞ prezidenti Donald Tramp yenidən Avropa ölkələrini Rusiya nefti alışını dayandırmağa çağırıb. Əvvəllər Tramp bildirmişdi ki, NATO müttəfiqləri eyni addımı atarsa, OPEC+ üzvü olan Rusiya üçün ciddi sanksiyalar tətbiq etməyə hazırdır. Avropanın əksər ölkələrində alımlar əhəmiyyətli dərəcədə azalsa da, bəzi müttəfiq dövlətlər — xüsusilə Macarıstan və Türkiyə — hələ də rus nefti idxal edir.
Paralel olaraq, Vaşinqton Böyük Yeddilik (G7) platformasında sərt ticarət tədbirləri hazırlayır: bazar mənbələrinə görə, ABŞ müttəfiqləri Çin və Hindistanın rus nefti alımlarına görə 100%-ə qədər tarif tətbiq etməyə inandırmağa çalışacaq. Bloomberg-in qiymətləndirməsinə görə, bu təşəbbüslər ticarət axınlarını yenidən yönləndirə və qısa müddətdə qiymət volatilliyini artıra bilər.
Geosiyasi risklər: infrastruktur zərbələri və dron hücumları
Treyderlər həmçinin İsrailin keçən həftə Qətərdəki hədəfə hücumu, Ukraynanın Rusiya neft emalı zavodları və limanlarına zərbələrini diqqətlə izləyirlər. Həftə sonu məlumatlara görə, dronlar KINEF kompleksinə hücum edib. Bu, “Surgutneftegaz”a məxsus ən böyük Rusiya neft emalı zavodlarından biridir və illik istehsal gücü 20 milyon tondan çoxdur. İxrac infrastrukturunda hər hansı yeni zərbə “spot” partiyaların balansını dəyişə və qiymətləri dəstəkləyə bilər.
Fundamental risklər: dar diapazon, fond mövqeləri və təklif artımı
Son bir ay ərzində neft qiymətləri adətən barel üzrə 5 dollar intervalında hərəkət edib. Bu, qarşılıqlı təsirlərin bir-birini tarazladığını göstərir. Hedc fondlar Amerikanın neftində “uzun” mövqeləri minimum səviyyəyə endirib, bu da bazarın ehtiyatlılığını və geosiyasi dəyişikliklərdən yorğunluğunu göstərir.
OPEC+ siyasəti əlavə təzyiq yaradır: alyans yaxınlarda tətbiq edilən istehsal məhdudiyyətlərini erkən dayandırıb. Bu fonla Beynəlxalq Enerji Agentliyi (IEA) gələn il üçün rekord həddə təklif artımı proqnozlaşdırır, yəni tələbdən artıq təklif qiymətlərə aşağı təzyiq göstərir. Vanda Insights-a görə, Ukrayna xəbərləri zəiflədikcə, “təklif artımı gözləntiləri qiymətləri aşağı salır.
Növbəti izləniləcək amillər
Sanksiyalar və tarif siyasəti: ABŞ-ın G7 müttəfiqlərinə çağırışları konkret tarif qərarlarına çevrilərsə, ticarət marşrutları sürətlə dəyişə və qiymətlər qısa müddətdə sıçrayış göstərə bilər.
İnfrastruktur riskləri: Yeni hücumlar və ya hədələr Rusiyanın NPE və limanlarına qiymətləri sürətlə dəyişdirə bilər.
OPEC+ fəaliyyətləri: “Saxlanmış” həcm nə qədər tez buraxılırsa, qiymətlərə düşən təzyiq bir o qədər güclü olur.
Fond mövqeləri: Tarixi minimum “uzun” mövqelər bazarı istənilən geosiyasi xəbər və ya logistika problemlərinə qarşı həssas edir.
Nəticədə bazar geosiyasi faktorlarla fundamental göstəricilər arasında “gərilmiş” vəziyyətdədir. Qısa müddətli qiymət hərəkətləri sanksiyalar və infrastruktur zərbələri xəbərlərinə həssas qalsa da, orta müddətli tendensiyanı təklif artımı və OPEC+ intizamı müəyyən edir. Əgər “sərt” xəbərlər axını zəifləsə, fundamental amillər yenidən üstünlük qazanacaq, lakin hazırda balans hələ də həssasdır.
Tərcümə Poliqon-a aiddir.
Poliqon.info
