Bir qutu siqaret = ildə 500 rentgen şüalanma!
Tribunainfo.az bildirir ki,tütün tüstüsündə 4000-dən çox kimyəvi birləşmə var. Onlardan 40-dan çoxu xərçəng törədir, yüzlərlə isə zəhərlidir: nikotin, benzopiren, sianid, arsen, formaldehid, karbon qazı, karbonmonoksid, sиниль кислота və s. Siqaret tüstüsündə hətta radioaktiv maddələr də olur: polonium, qurğuşun, vismut. Nikotin zəhərliliyi baxımından sиниль кислота ilə eynidir.
Bir qutu siqaret = ildə 500 rentgen şüalanma!
Siqaretin közərən hissəsinin temperaturu 700–900°С-dir.
Uzun müddət çəkənlərin ağciyərləri – qaralmış, çürüyən bir kütlədir.
Bir dartınmadan sonra nikotin 7 saniyəyə beynə çatır.
Nikotin damarların spazmına səbəb olur, bu da toxumaların oksigenlə qidalanmasını pozur. Dərinin vaxtından əvvəl qocalması, ağızdan pis qoxu, dişlərin saralması, boğazın iltihabı, gözlərin qızarması – bunların hamısı siqaretin təsirləridir. Nikotin rəsmi olaraq qanuni narkotik sayılır, çünki heroin kimi asılılıq yaradır, sadəcə bu proses daha yavaş və gizli gedir.
Rəsmi statistikaya görə, ölkə əhalisi hər il 265 milyard siqaret çəkir – bu, adambaşına təxminən 1800 ədəd deməkdir.
Əsas xəstəliklər :
Ağciyər xərçəngi – siqaret çəkənlərin 90%-i bu səbəbdən ölür.
Xroniki bronxit və emfizema – halların 75%-i siqaretin nəticəsidir.
Ürək-damar xəstəlikləri – təxminən 25% siqaretlə bağlıdır.
Daimi siqaret çəkənlərin 25%-i vaxtından əvvəl ölür, orta hesabla ömürlərindən 15 il itirirlər.
Siqaret çəkənlər:
13 dəfə çox stenokardiya keçirirlər,
12 dəfə çox infarkt olurlar,
10 dəfə çox mədə xorası yaşayırlar,
30 dəfə çox ağciyər xərçənginə tutulurlar.
Əslində siqaret bütün orqanlara zərər vurur: böyrəklər, sidik kisəsi, cinsiyyət vəzləri, damar sistemi, beyin, qaraciyər.
Bir qutu siqaretdəki nikotin birdəfəyə çəkilsə, böyüklər üçün ölümcül doza təşkil edir. Yeniyetmələr üçün isə yarım qutu kifayətdir.
Ürəyə təsiri
Siqaret çəkənin ürəyi gün ərzində 15 min dəfə artıq döyünür. Qanda oksigen azalır, çünki damarlar daralır, üstəlik karbonmonoksid eritrositlərin oksigen daşımasına mane olur. Buna görə də siqaret çəkən şagirdlər çox vaxt siqaret çəkməyənlərdən geri qalırlar.
Psixikaya təsiri
Araşdırmalar göstərib ki, siqaret çəkməyə daha çox psixi pozğunluğu olan insanlar meyllidirlər. Onlar sağlam insanlardan 40% çox siqaret çəkirlər. Üstəlik, siqaretlə psixi problemlər bir-birini gücləndirir.
Passiv siqaretin zərərləri
Hər il minlərlə insan təkcə passiv siqaret çəkməyə görə ölür:
3 min nəfər – ağciyər xərçəngindən,
62 min nəfər – ürək xəstəliklərindən,
2,7 min uşaq – “qəfil körpə ölümü sindromu”ndan.
Siqaret tüstüsü hamilə qadınlara da çox zərər vurur: övladlarında sinir sistemi qüsurları, aşağı çəki, inkişaf geriliyi müşahidə olunur. Hər il 10-20 min belə körpə doğulur.
Uşaqlar üçün passiv siqaret çəkmə daha təhlükəlidir: hər il minlərlə uşaq astma, bronxit və digər xəstəliklər səbəbilə xəstəxanaya düşür, yüzlərlə uşaq isə həyatını itirir.
İmran Kərimli
