Litva pilotsuz hava məkanını pozmasından sonra NATO-dan müdafiə dəstəyi istəyir
Ajans.az Xarici işlər naziri Kestutis Budris istinadən xəbər verir ki, NATO-nun yeni baş katibi Mark Rutte ilə “regional təhlükəsizlik və Litvada baş verən son dron insidentlərini” müzakirə edib. Budris “X” sosial platformasında paylaşımında qeyd edib ki, tərəflər “NATO-nun cəbhə xəttində hava hücumundan müdafiə imkanlarının təcili gücləndirilməsinə ehtiyac olduğu” barədə razılığa gəliblər. Litva keçən ay Rusiya istehsalı olan iki hərbi pilotsuz uçuş aparatının Belarusdan Litvanın hava məkanına daxil olduğunu aşkarladığını açıqlayıb. Bu hadisədən sonra rəsmi Vilnüs alyansdan hava hücumundan müdafiə sistemlərinin möhkəmləndirilməsində yardım istəyib. Litva Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, iyulun 28-də ölkə ərazisinə daxil olan pilotsuz təyyarənin ilkin ehtimallara əsasən Rusiya tərəfindən Ukraynanın paytaxtı Kiyevə yönəldiyi, lakin Ukraynanın hava hücumundan müdafiə sistemləri nəticəsində istiqamətini dəyişərək Litvaya daxil olduğu güman edilir. Bir neçə gün sonra həmin pilotsuz təyyarənin ölkədəki hərbi təlim zonasında tapıldığı və partlayıcı maddə daşıdığı müəyyən edilib. Rəsmilər təyyarənin Rusiya istehsalı olan çoxməqsədli “Gerbera” tipli pilotsuz uçan aparat olduğunu bildiriblər. Bu tip dronların tez-tez Moskva tərəfindən Ukraynaya qarşı hiyləgər hücumlarda istifadə edildiyi vurğulanır. Litva Xarici İşlər Nazirliyi avqustun əvvəlində Belarusdan izahat tələb edib. Müraciətdə 10 iyul tarixində Rusiya istehsalı olan “Gerbera” dronunun Belarusdan Litva hava məkanına qanunsuz daxil olması faktı göstərilib. “Bu təkrarlanan insidentlər Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzünün NATO ərazisinə sıçramasının həyəcanverici əlamətidir,” – deyə Budris çərşənbə axşamı paylaşımında bildirib. O əlavə edib: “Hava hücumundan müdafiə sistemləri müttəfiqlərin təhlükəsizliyi üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir. NATO-nun Şərq cinahının təhlükəsizliyi Alyans üçün əsas prioritet olaraq qalmalıdır.” NATO və Avropa İttifaqının üzvü olan Litva Rusiya ilə Kalininqrad anklavı və Belarusla sərhəddə yerləşir. Ölkə bu il yanvar ayında 2026-cı ildən etibarən müdafiə xərclərini ÜDM-in 5-6%-i səviyyəsinə qədər artıracağını açıqlayıb. Bu, Litvanı ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Trampın irəli sürdüyü 5%-lik hədəfi qəbul edən ilk NATO ölkəsinə çevirib. Litvanın NATO-ya müraciəti ölkədə siyasi böhran fonunda baş verir. Baş nazir Gintautas Paluckas ötən həftə korrupsiya ittihamları ilə bağlı istefa verdikdən sonra Prezident Gitanas Nauseda maliyyə naziri Rimantas Şadziusu baş nazir vəzifəsini müvəqqəti icra edən şəxs kimi təyin edib. Şadzius yeni hökumət formalaşana qədər vəzifəni icra edəcək. Qeyd edək ki, Litvaya əlavə olaraq, Rumıniya, Polşa və Latviya kimi NATO-nun Şərq cinahında yerləşən digər ölkələr də son aylarda Rusiya pilotsuz təyyarələrinin hava məkanlarını pozması və sərhədlərə yaxın raket atəşləri ilə bağlı oxşar insidentlər barədə məlumat veriblər.
