"Sakit okean sahillərində baş verən təbiət fəlakəti Rusiya hərbi infrastrukturuna necə təsir edib?.."
Kamçatkada baş verən güclü zəlzələ və onun ardınca gələn sunami Rusiyanın strateji əhəmiyyət daşıyan sualtı qayıq bazasını təhlükə ilə üz-üzə qoyub.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Britaniyanın "The Telegraph" qəzeti məlumat yayıb.
Məlumatına görə, 30 iyulda qeydə alınan 8,8 bal gücündə yeraltı təkanlar, bundan cəmi 15 dəqiqə sonra isə dalğalar Rusiya Hərbi Dəniz Donanmasının ən vacib bazalarından biri sayılan "Rıbaçiy"ə çırpılıb.
Pirslər zədələnib, amma sualtı qayıqlar, görünür, salamatdır
"Umbra Space" və "Planet Labs" tərəfindən təqdim olunan peyk görüntüləri göstərir ki, bazadakı əsas pirslərdən biri öz mövqeyini dəyişib və indi "dəhşətli bir bucaq altında" əyilib. Britaniya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan komandiri Tom Şarpın fikrincə, bu vəziyyət gəmilərin giriş-çıxışını çətinləşdirəcək. Görüntülərdə həmçinin əsas konstruksiyadan ayrılmış bir pontonun buxtada sərbəst şəkildə sürükləndiyi müşahidə olunur.
Ən mühüm məqamlardan biri odur ki, sunami anında bu pirslərə sualtı qayıqların yaxın olub-olmaması tam məlum deyil. Lakin sonrakı şəkillərdə iki atom sualtı qayığın hələ də şelflərə yan almış vəziyyətdə qaldığı görünür. Ekspertlərin fikrincə, texniki xidmətə cəlb olunmuş bu tip gəmilər güclü dalğalara qarşı xüsusilə həssasdır, çünki onlar fəlakət anında dənizə çıxmağa hazır olmurlar.
Ekspertlər nə deyir?
Britaniyanın nüfuzlu müdafiə tədqiqatçısı Sidxart Kauşal bildirib ki, görüntülərdə əsasən bir səth gəmisi görünür və bu, ehtimal olunan zərərin sualtı donanmaya deyil, əsasən infrastruktur obyektlərinə aid olduğunu göstərir. Onun sözlərinə görə, pirsin zədələnməsi bazanın ümumi fəaliyyətinə ciddi təsir göstərməyəcək. Tom Şarp isə başqa bir məqama toxunur: əgər sualtı qayıqlar sunami anında limanda olublarsa, onların gövdəsi və giriş nöqtələri dalğaların gücü ilə zərər görə bilər. Bu isə təkcə texniki yox, eyni zamanda strateji təhlükə yaradır, çünki "Rıbaçiy" bazası Rusiyanın ABŞ-a ən yaxın yerləşən atom sualtı donanma nöqtəsidir.
Sunaminin miqyası və əhatəsi
Zəlzələdən sonra Sakit okean hövzəsində - Yaponiyadan Çili sahillərinədək sunami xəbərdarlıqları səsləndirilib. Ən böyük zərbə Rusiyanın özündə, xüsusilə də Şimal-Kurilskdə hiss olunub. Burada dalğaların hündürlüyü 4-5 metrə çatıb. ABŞ-ın Havay adalarında maksimum 2 metr, Kaliforniya sahillərində isə cəmi 1 metrlik dalğalar qeydə alınıb. Rusiyalı seysmoloqlar əhalini növbəti bir ay ərzində güclü afterşoklara və 7 baldan yüksək yeni təkanlara hazır olmağa çağırıb.
Narahatlıq qalır
Hazırkı vəziyyətdə dəqiq dəyərləndirmə aparmaq çətindir, çünki Rusiya rəsmi şəkildə heç bir zərəri təsdiqləmir. Lakin ekspertlər və peyk müşahidələri göstərir ki, bu təbii fəlakət sualtı qayıqların təhlükəsizliyinə real təhdid yaradıb. Bu, yalnız texniki məsələ deyil, həm də geosiyasi sabitlik məsələsidir. Rusiyanın belə strateji obyektləri ətrafında baş verən hər bir hadisə bütöv bir regionda hərbi balansı dəyişə bilər.
