Bal faydasına görə, dünyada bahalı qidalardan biri hesab olunur. Azərbaycanda da bal bahalı qidalar sırasında yer alır. Azərbaycanda istehsal olunan ən bahalı balı 35-80 manat civarında almaq olur. Amma dünyanın elə bal növləri var ki, onun qiyməti 10 min dollardır. Hətta elə nadir növləri var ki, onların qiyməti yarım milyon dollara bərabərdir. Yəni insanlar bir çay qaşığı bala 160-200 dollar pul verməli olur.
Ölkə.Az xəbər verir ki, reytinq cədvəlində dünyanın ən bahalı balının kiloqramının qiyməti 455 min dollaradır.
Bilirdiniz ki, dünyanın reytinq cədvəlində ən bahalı bal növləri məhz qardaş Türkiyədə istehsal olunur?
Belə bahalı dünyanın qalan hissəsindəki ballardan fərqləndirən cəhət arıların qidalandıqları bitki növləri, hansı bitkiləri tozlandırmaları və balın necə yığılmasıdır.
Bütün bu amillər balın potensialını və nadirliyini və nəticədə qiymətini müəyyənləşdirir.
İndi dünyanın ən bahalı balanı oxuculara təqdim edirik:
10. Şabalıd balı - 1 kq kiloqramı 78 dollar.
Şabalıd balı əsasən Qalisiya dağlarında yığılır. Onlar İspaniya, Portuqaliya və Cənubi Fransa, Andorra və Cəbəllütariqin bir hissəsini əhatə edən Pireney yarımadasındadır.
Şabalıd balının antibakterial xüsusiyyətləri: xəstəlik və sızanaqlarla mübarizə aparır. Tərkibindəki antioksidanlar bədənin qırışları və yaşlanması ilə mübarizədə çox təsirlidir. Şabalıd balı həm də təsirli detoksifikatordur, qaraciyər, ürək və gözlər üçün faydalıdır.
9. Miel Lo Mejor del Bierzo – kilosu 180 dollar.
Bu bal İspaniyanın Leon əyalətində istehsal olunur.
Bu bölgədəki arılar Leon bölgəsindəki çiçəklərlə qidalanır. Onlar ildə iki dəfə çox məhdud bal istehsal edirlər. O, təkcə qiymətinə görə tanınmır. Bu bölgədəki arılar çiçəklərlə qidalandığı üçün bal zərif çiçək ləzzətinə malikdir və ləzzət mükafatları qazanıb. Çiy bal güclü bir dərmandır, lakin dadlı olduqda onu istehlak etmək daha asandır.
8. Akasiya balı – kiloqramı 195 dollar
Akasiya balının tərkibindəki yüksək fruktoza onun kristallaşmasının qarşısını alır, ona görə də saxlama müddəti daha uzun olur. Bu da akasiya balının xüsusilə şirin dadını izah edir. O, həm də bal növləri arasında ən az allergendir. Deyirlər ki, sinüzitdən əziyyət çəkirsinizsə, bölgənizdəki baldan istifadə edin, çünki bu, yerli çiçək tozcuqlarına qarşı immunitetinizi gücləndirəcəkdir. Əlbəttə ki, əvvəlcə həkiminizlə məsləhətləşin.
7. İkariyadan yunan qızıl kəklikotu balı - kiloqramı 250 dollar.
İkariya, Egey dənizində yerləşən kiçik bir yunan adasıdır.
6. Endemik çiçək balı Rize Anzer Ovit - kiloqramı 258 dollar.
Ənzər çiçəyinin vətəni Türkiyədir. Ənzər vadisi yuvarlanan yayla olması ilə unikaldır. Bu geniş torpaq mövcud 500 növdən 90 endemik Anzer növünə ev sahibliyi edir.
Anzer balı olduqca nadir olduğundan onsuz da bahalı olan balı daha da bahalaşdırır. Arılar 500 növ bitkini tozlandıraraq, xam Anzər balına güclü qida maddələri ötürdükləri üçün bu, müalicəvi bal hesab olunur.
5. Tualanq Qara Balı – kiloqramı 500 dollar.
Tualanq ağacının vətəni Asiyadadır. İndoneziya, Malayziya, Filippin və Taylandda Apis dorsata arısı üçün sığınacaq verən Tualanq ağacları var.
Bu arı cəngəlliklərdə böyüyür və cəngəllik çiçəkləri ilə qidalanır.
Tualanq ağacı çox hündür olduğundan, arılar pətəklərini yuxarı budaqlarda qururlar. Bu yuvaları yırtıcılardan qoruyur. Bu, həm də balın çıxarılması prosesini zəhmət tələb edir.
Tualanq balı bir çox faydalı maddələrin konsentrasiyasına görə digər balları üstələyir. Digər bal növləri ilə müqayisədə daha yüksək səviyyədə antioksidantlara, fenolik turşulara və daha yüksək nəmlik tərkibinə malikdir.
4. Yəmən Sidr balı - kiloqramı 1000 dollar.
Bu bal əsasən Yəmənin Hadramut dağlarında istehsal olunur.
Sidr ağacını əhatə edən bitkilərlə tozlanan və qidalanan arılar tərəfindən istehsal olunur. Sidr ağaclarının vətəni Yəmən və Səudiyyə Ərəbistanıdır.
Bu günə qədər ən bahalı balın kəşfindən əvvəl Yəmən Sidr balı bir vaxtlar dünyanın ən bahalı balı idi.
Sidr balı nadir ağacdan yığıldığı üçün kiloqramı 1000 dollar yüksək qiymətə malikdir. Məhsul yığımı ildə iki dəfə baş verir ki, bu da daha az təklif yaradır və həm də qiyməti artırır.
Həyatı yaxşılaşdırmaq üçün təbii dərman hesab olunur və ixrac edildikdə xüsusilə baha başa gəlir.
3. “New Zealand Honey 32 + UMF Limited Reserve Manuka” Honey - kilosu 5200 dollar.
Bu siyahıdakı bütün bahalı bal növləri arasında ən çox yayılan Manukadır. Amma burada söhbət Manuka balının xüsusi növü olan 32 + UMF Limited Reserve Manuka Balından gedir. Bu, yalnız Avstraliya və Yeni Zelandiyada istehsal olunur.
2. Elf türk mağara balı – kiloqramı 6800 dollar
Elf balı əvvəllər qızıldan baha idi. Bu türk balı, pətəkdən deyil, mağaralardan gəlməsi ilə unikaldır.
Mağara Türkiyənin şimal-şərqində, Artvin şəhərinin Sarıcayr vadisində yerləşir.
Elf balı özünəməxsus tünd rəngi və acı dadı ilə tanınır.
Elven balı güclü dərman hesab olunur. Bal arı pətəklərində deyil, mağarada toplanır ki, bu da onu nadir, zəruri minerallarla doldurur. Ərazidəki arılar Türkiyənin şimal-şərqindəki endemik dərman bitkiləri ilə də qidalanırlar.
1. Kentauri balı (Türkiyə) - kilosu 10500 dollar.
“Centauri Honey” (Türkiyə) qiymətinə görə Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb. Bal uzaq bir ölkədən eksklüziv əl istehsalı şüşədəki sehrli iksir kimi görünür.
Bu bal dəniz səviyyəsindən 2500 metr yüksəklikdəki mağarada yığılır.
“Centauri Honey” saytındakı bəzi nadir ballar - məsələn, “Centaurian Diamond” dəniz səviyyəsindən 3000 metr hündürlükdə bir mağarada yığılır və kiloqramı 425.000 avroya (bir kiloqramı 455.557 dollar) satılır.
“Centauri Honey” ciddi laboratoriya testlərindən keçir və hər bir şüşə qiymətləndirmə hesabatı üçün Türkiyə Elmi Şurasına göndərilir.
Kentauri balı bir çox səbəbə görə çox bahadır.
Arılar mağaranın ətrafına əkilmiş dərman bitkiləri ilə qidalanırlar, ona görə də kentauri balı kalium, maqnezium, fenollar, flavonoidlər və antioksidantlarda yüksək olduğu üçün güclü müalicəvi xüsusiyyətlərə malikdir. Kentauri balı ümumi sağlamlığı yaxşılaşdırmaq və potensial olaraq qocalma prosesini yavaşlatmaq üçün heyrətamiz effektlər verir.
Kentauri balı maye qızıl sayılır və kiloqramı 10500 dollardır.
Mürtəza
