"Prezidentin təşəbbüsü Avropa İttifaqının tələblərinə və xalqın etimadına cavab olaraq ortaya çıxıb..."
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski iyulun 24-də korrupsiyaya qarşı mübarizənin əsas dayaqları olan NABU (Milli Antikorrupsiya Bürosu) və SAP-ın (Xüsusi Antikorrupsiya Prokurorluğu) fəaliyyətinə dair yeni qanun layihəsinin mətnini təsdiqləyib. Bu sənədin bu gün Ali Radaya təqdim olunacağı gözlənilir.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "rbc.ua" nəşri məlumat yayıb.
Məlumatda deyilir ki, qanun layihəsi adıçəkilən qurumların tam müstəqilliyini və onların fəaliyyətinə Rusiya və ya başqa hər hansı xarici gücün müdaxiləsinin qarşısını alacaq hüquqi mexanizmləri nəzərdə tutur. Prezidentin verdiyi açıqlamada bu qanun layihəsinin Ukrayna hüquq-mühafizə sisteminin real şəkildə gücləndirilməsi və antikorrupsiya institutlarının siyasətdən və xarici təsirlərdən qorunması baxımından həlledici rol oynayacağı bildirilir.
"Əsas odur ki, bu layihə reallığa söykənir, müstəqil antikorrupsiya orqanlarını təmin edir və Rusiya ilə heç bir bağlantıya yol vermir. Biz xalqın mövqeyinə hörmət edirik və hər kəsə təşəkkür edirik", - Zelenski qeyd edib. Hazırda qanun layihəsinin mətni ictimaiyyətə təqdim olunmasa da, onun əvvəllər qəbul edilmiş və mübahisələr doğurmuş qanunla prinsipial fərqləri olacağı gözlənilir.
Korrupsiyaya qarşı mübarizə daxili və xarici təzyiqlərin kəsişməsində
Zelenskinin bu addımı həm daxili ictimai təzyiqin, həm də beynəlxalq tərəfdaşların tənqidlərinin fonunda atılıb. Xatırladaq ki, iyulun 22-də Ali Rada 12414 saylı qanun layihəsini qəbul edib. Bu qanun layihəsi Baş Prokurorluğa NABU və SAP üzərində əlavə səlahiyyətlər verdiyindən vətəndaş cəmiyyəti və antikorrupsiya fəalları tərəfindən "şəffaflığa zərbə" və "müstəqilliyin itirilməsi" kimi qiymətləndirilib.
Paytaxt Kiyev başda olmaqla bir sıra şəhərlərdə etiraz aksiyaları keçirilib, Zelenskidən qanunu imzalamamaq tələb olunub. Lakin prezident həmin gün sənədi imzalayıb və bu qərar beynəlxalq tərəfdaşların, xüsusilə Avropa İttifaqı və ABŞ-ın narahatlığına səbəb olub.
Avropa İttifaqı tərəfindən Ukraynaya veriləcək növbəti maliyyə yardım paketlərinin və assosiasiya razılaşmasının şərtlərindən biri məhz NABU və SAP-ın müstəqil fəaliyyətini təmin etməkdir. Ukrayna Avropa İttifaqına namizəd ölkə statusu aldıqdan sonra antikorrupsiya institutlarının effektivliyi və siyasi müdaxilədən azadlığı Kiyevin Brüssellə münasibətlərində əsas meyar kimi önə çıxıb.
Antikorrupsiya orqanları Ukraynanın Avropa yolunun sütunlarıdır
NABU və SAP 2015-ci ildə yaradılıb və məqsəd korrupsiyanın yüksək səviyyədə araşdırılması və məhkəməyə qədər çatdırılması olub. Bu qurumlar 2014-cü ildən sonra Ukraynada Avrointeqrasiya istiqamətində aparılan islahatların əsas komponentlərindən biri sayılır. Onların yaradılması Beynəlxalq Valyuta Fondu və Avropa İttifaqı ilə maliyyə və siyasi əməkdaşlıq müqabilində irəli sürülmüş tələblər sırasında olub.
Lakin bu orqanların fəaliyyəti dövr ərzində tez-tez daxili siyasi müqavimətlə üzləşib - onların işlərinə müdaxilə cəhdləri, rəhbərlərin dəyişdirilməsi və istintaqların yubanması kimi hallar medianın və vətəndaş cəmiyyətinin diqqət mərkəzində olub. Məhz bu səbəbdən yeni qanun layihəsi həm Ukrayna ictimaiyyəti, həm də beynəlxalq tərəfdaşlar tərəfindən ciddi gözləntilərlə qarşılanır.
Zelenski üçün siyasi imtahan
Zelenski üçün bu qanun layihəsi yalnız hüquqi sənəd deyil, həm də liderlik testidir. Müharibənin fonunda xalqın dövlətə inamını saxlamaq və eyni zamanda Qərbin dəstəyini qorumaq üçün onun korrupsiyaya qarşı mübarizədə kompromissiz mövqe sərgiləməsi tələb olunur.
Xüsusilə də Avropa İttifaqına inteqrasiya prosesi fonunda belə qanunların qəbul olunması Ukraynanın strateji kursunu təsdiqləyir. Əgər yeni qanun layihəsi doğrudan da NABU və SAP-ın tam müstəqilliyini təmin edərsə, bu, Ukrayna üçün yalnız daxili islahat deyil, eyni zamanda beynəlxalq aləmdə legitimlik və siyasi etimadın gücləndirilməsi baxımından da mühüm uğur ola bilər.
