Azərbaycan enerji sahəsində neftdən külək enerjisi və hidrogenə doğru strateji dönüş edir. Bu da NATO və enerji təhlükəsizliyi üçün yeni perspektivlər yaradır.
"Ölkə.az" xəbər verir ki, "The National Interest" jurnalında dərc olunan məqalədə bu sahədə əhəmiyyətli dinamikalardan bəhs olunur.
Azərbaycanın yaşıl enerji strategiyası
Məqalədə qeyd olunur ki, müasir enerji sazişləri adətən daha az diqqət çəksə də, onların əhəmiyyəti az deyil. Bu sahədə ən son nümunə COP29 çərçivəsində SOCAR ilə Yaxın Şərqin aparıcı enerji şirkətləri "ACWA Power" (Səudiyyə Ərəbistanı) və "Masdar" (BƏƏ) arasında imzalanan 3.5 giqavatlıq dəniz külək enerjisi memorandumudur.
Bu layihə Azərbaycanın 2030-cu ilə qədər elektrik enerjisinin 30%-ni yaşıl mənbələrdən əldə etmək strategiyasına uyğundur. İstehsalın 4 giqavatı ixrac olunacaq.
Dəniz külək enerjisinin potensialı
Azərbaycanın dəniz külək enerjisi potensialı qlobal miqyasda əhəmiyyətli yer tutur. Qlobal Külək Enerjisi Şurasının məlumatına görə, ölkə bu sahədə Avstraliya, Şri-Lanka və Türkiyə ilə birlikdə dünyanın aparıcı dördlüyündə yer alıb. Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda sözügedən potensial 157 giqavatt gücündədir.
Hidrogen istehsalının inkişafı
SOCAR təbii qazdan "mavi hidrogen" istehsalına hazırlaşır. Paralel olaraq, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı "yaşıl hidrogen" layihələrinə maliyyə dəstəyi göstərir ki, bu da Avropa İttifaqının 2050-ci ilə qədər enerji tələbatının 10%-ni hidrogenlə təmin etmək strategiyasına uyğundur.
Rusiyadan enerji asılılığının azaldılması
Hazırda yeni "Cənub Yaşıl Dəhliz" konsepsiyası hazırlanır. Bu, 1990-2000-ci illərdə NATO tərəfindən dəstəklənən "Cənub Qaz Dəhlizi"nin müasir davamıdır. Layihə Avropanın enerji təhlükəsizliyini gücləndirmək üçün nəzərdə tutulub.
NATO üçün yeni təhlükəsizlik prioritetləri
Dəniz külək və alternativ enerji infrastrukturunun qorunması NATO üçün yeni təhlükəsizlik sahəsinə çevrilir. Azərbaycanın enerji diversifikasiyası və yaşıl enerjiyə keçid prosesi regionun təhlükəsizliyinə əhəmiyyətli töhfə verə bilər.
NATO-nun Xəzər hövzəsində alternativ enerji layihələrinə dəstəyi həm enerji təhlükəsizliyini gücləndirəcək, həm də Rusiyanın enerji sahəsindəki nüfuzunu zəiflədəcək. Bu prosesin uğurla həyata keçirilməsi üçün Azərbaycanla sıx əməkdaşlıq vacibdir.
