CERN-də Böyük Adron Kollayderində işləyən LHCb əməkdaşlığının fizikləri ilk dəfə barionların - üç kvarkdan (maddənin əsas hissəcikləri) ibarət hissəciklərin parçalanması zamanı maddə ilə antimaddə arasında simmetriyanın pozulmasını aşkar ediblər...
Poliqon xəbər verir ki, tədqiqat Nature jurnalında dərc olunub.
CP-nin pozulması (yük-güzgü simmetriyasının pozulması) Kainatımızda niyə antimaddədən daha çox maddənin olduğunu izah edən əsas mexanizmdir. Müasir kosmoloji modellərə görə, Böyük Partlayışdan dərhal sonra maddə və antimaddə bərabər miqdarda meydana çıxmalı idi. Bununla belə, müşahidə olunan Kainat demək olar ki, tamamilə maddədən ibarətdir. Bu asimmetriyanın bir izahı, CP-nin pozulması ilə dəqiq aşkar edilən maddə və antimateriyanın davranışındakı fərqlərdir.
İndiyə qədər bu hadisəni ancaq mezonlarda, kvark-antikvark cütündən ibarət hissəciklərdə müşahidə etmək olardı. Ancaq indi ilk dəfə olaraq, bizə tanış olan maddənin əsasını təşkil edən proton və neytronların daxil olduğu barionların parçalanmasında ilk dəfə olaraq CP pozuntusu aşkar edilib.
LHCb-dən Xueting Yang izah edib: "Biz baryonik maddənin və antimaddənin parçalanmasında fərq aşkar etdik. Bu, iki deyil, üç kvarkdan ibarət hissəciklərdə CP pozuntusunun ilk eksperimental nümayişidir"
Bu cür davranış proqnozlaşdırılsa da, baryonlarda onun eksperimental təsdiqi olduqca çətin olub. Yeni məlumatlar Böyük Partlayışdan sonra materiya və antimaddənin qlobal balanssızlığının sirrini həll etmir, lakin mühüm ipuvları verir.
Alimlər ümid edirlər ki, baryonlarda CP pozuntusunun sonrakı tədqiqi mövcud fizikanın əhatə dairəsini genişləndirməyə kömək edəcək və bizi kainatın əsas xüsusiyyətlərini anlamağa yaxınlaşdıracaq. Xüsusilə, nəticələr elementar hissəciklərin qarşılıqlı təsirini təsvir edən əsas nəzəriyyə olan Standart Modeldən kənarda fizikaya işarə edə bilər.
Poliqon.info
