Yay ayları təkcə günəşin, istirahətin və dəniz mövsümünün deyil, həm də orqanizmin susuzluqla mübarizə apardığı aylardır. Havanın temperaturunun yüksəlməsi ilə bədən daha çox maye itirir və bu itkini vaxtında bərpa etməmək bir çox fəsada yol aça bilər.
Yenisabah.az xəbər verir ki, xüsusən bəzi risk qrupları üçün yay aylarında yetəri qədər su içməmək ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Susuzluq təhlükəsi nədir və niyə yaranır?
İsti hava şəraitində insan bədəni tərləmə yolu ilə özünü soyudur. Bu proses zamanı həm maye, həm də minerallar (xüsusilə natrium, kalium və maqnezium) itirilir. Əgər bu itkilər bərpa olunmazsa, susuzlaşma (dehidratasiya) adlanan vəziyyət yaranır. Bu isə başgicəllənmə, halsızlıq, təzyiqin düşməsi, ürək döyüntülərində artım, böyrək funksiyalarında pozulma, hətta huşun itirilməsinə qədər ağırlaşa bilər.
Kimlər yayda daha çox su içməlidir?
Hər kəs üçün gündəlik su qəbulu vacib olsa da, bəzi insanlar üçün bu ehtiyac daha çox diqqət tələb edir:
Uşaqlar – onların bədəni daha tez susuzlaşır və tez-tez su xatırlatmaq lazımdır.
Yaşlılar – yaş artdıqca susuzluq hissi zəifləyir və su içmək ehtiyacı unudula bilər.
Hamilə və süd verən qadınlar – həm öz orqanizmləri, həm də körpənin sağlamlığı üçün daha çox mayeyə ehtiyac duyurlar.
Xroniki xəstəliyi olanlar – xüsusilə böyrək xəstələri, şəkərli diabet, ürək-damar xəstəliyi olanlar, qan durulaşdırıcı dərman qəbul edənlər yayda daha diqqətli olmalıdır.
Fiziki aktiv insanlar və açıq havada işləyənlər – çox tərlədikləri üçün daha çox su içməlidirlər.
Gündə nə qədər su içilməlidir?
Qızmar aylarda bədən çəkisinə və fəaliyyət səviyyəsinə görə dəyişsə də, ortalama sağlam bir insan üçün tövsiyə olunan gündəlik su miqdarı belədir:
Kişilər üçün – gündə təxminən 2,5-3 litr
Qadınlar üçün – gündə 2-2,5 litr
Uşaqlar üçün – yaşa görə dəyişir, amma 4-8 yaş üçün 1-1,5 litr, daha böyük uşaqlar üçün isə 2 litr civarında
Qeyd edək ki, bu miqdara təkcə içilən təmiz su deyil, çay, şorba, meyvə və tərəvəzlərdəki su da daxildir. Lakin yayda təkcə bu qidalarla su ehtiyacını ödəmək mümkün deyil, xüsusilə tərləmə ilə bədən çox maye itirdiyindən saf su qəbuluna önəm verilməlidir.
Su içmək üçün susamağı gözləməyin
Susamaq hissi artıq orqanizmin susuzlaşmağa başladığını göstərən əlamətdir. Bu səbəbdən su içmək üçün susamağı gözləmək düzgün deyil. Gündəlik müəyyən vaxtlarda az-az, amma tez-tez su içmək vərdişi yaradılmalıdır.
Əlavə olaraq nələrə diqqət etməli?
Spirtli içkilər və kafeinli içkilər (çoxlu qəhvə, qara çay və enerji içkiləri) susuzluğu daha da artırır.
Qızmar saatlarda günəş altında çox qalmamaq və bədəni sərf etməyəcək qədər yüngül fiziki fəaliyyətlə məşğul olmaq tövsiyə olunur.
Tərləməni artıran sintetik geyimlər əvəzinə pambıq və açıq rəngli paltarlara üstünlük verilməlidir.
Yay aylarında orqanizmi susuz buraxmaq ürək, böyrək və sinir sisteminə ciddi zərər verə bilər. Suyu doğru zamanda, yetərli miqdarda içmək, sağlamlığı qorumağın sadə, lakin çox mühüm üsuludur. Xüsusilə risk qrupunda olan insanlar bu mövzuda daha diqqətli olmalı və lazım gələrsə, həkimlə məsləhətləşməlidir.
Əsmətxanım Rzazadə
Telegram kanalımız