İtlər dünyada ən populyar ev heyvanlarıdır. Alimlər sübut ediblər ki, onlar insanların psixi və fiziki vəziyyətinə müsbət təsir göstərən əla yoldaşlardır. Buna görə də ev heyvanı kimi it saxlamaq istəyənlərin sayı durmadan artır. Bu da öz növbəsində onların sahiblərində bu heyvanlar haqqında daha çox öyrənmək istəyini doğurur. Bəzən isə bu bilik, hansı cinsə üstünlük vermək lazım olduğunu müəyyənləşdirmək üçün vacib olur.
HİT.az xəbər verir ki, “Scotsman” portalı ən yüksək və ən aşağı IQ göstəricilərinə malik 10 it cinsini təqdim edib. Siyahı psixoloq Stenli Korenin “İtlərin intellekti” adlı araşdırmasına əsaslanır. Həmin tədqiqatda cinslər instinkt, itaətkarlıq və adaptasiya bacarığına görə qiymətləndirilib.
Ən ağıllı 10 it cinsi
1. Border-kolli – intellekt üzrə lider hesab olunur. Onlar adətən qoyun otarmaq üçün istifadə olunsa da, bacarıqları bununla məhdudlaşmır. Bu itlər çoxlu sayda söz və əmri öyrənə və müxtəlif tapşırıqları yerinə yetirmək üçün ön pəncələrindən istifadə edə bilirlər.
2. Pudel – kəskin ağla malikdir və yalnız border-kollidən geri qalır. Standart və ya miniatür olmasından asılı olmayaraq, bu tüklü dostlar çox ağıllıdır və əla yardımçı və terapiya iti sayılırlar.
3. Alman çoban iti – narkotik aşkar edilməsindən tutmuş partlayıcıların tapılmasına qədər müxtəlif sahələrdə istifadə olunur. Yeni əmri cəmi 5 təkrardan sonra anlayır və 95 faiz hallarda onu yerinə yetirə bilir.
4. Qızılı retriver – dostcanlılığı qədər də ağıllıdır. İtaətkarlığı, zəka səviyyəsi və sadiqliyi sayəsində görmə qüsurlu insanlar üçün bələdçi və axtarış-xilasetmə işlərində istifadə olunur.
5. Doberman (doberman-pinçer) – təhlükəni müəyyən etməkdə xüsusi istedada malikdir, bu da onu əla mühafizə iti edir. Eyni zamanda çox sadiqdir.
6. Şetland çoban iti – yüksək intellekti sayəsində otarılacaq heyvanlara yaxşı nəzarət edir. Yeni şeylər öyrənməkdən zövq alır.
7. Labrador retriver – dünyanın ən populyar it cinsidir. Tez-tez bələdçi və narkotik detektor iti kimi istifadə olunur. Sahibinə xoş gəlmək istəyi bu cinsi çalışqan və tez öyrənən edir.
8. Rotveyler – itaətkarlıq və iti instinktlərin birləşməsidir. Bu cins çox adaptivdir, həm gözətçi, həm də səmimi və hörmətli ev iti ola bilər.
9. Miniatür şnauçer – standart və nəhəng şnauçerlərə nisbətən daha ağıllıdır. Siçan ovu üçün yetişdirilən bu kiçik cins, ən hiyləgər gəmiricini belə aldada bilir.
10. İngilis sprinqer-spaniel – ovçuların etibar etdiyi itlərdəndir. Onun zəka səviyyəsi və bacarığı sayəsində ov izləmək və onu tutmaq işində əvəzolunmazdır.
Ən az ağıllı (lakin sevimlilikdə geri qalmayan) 10 it cinsi
1. Buldoq – tənbəlliyi ilə tanınır. Divanda qıvrılıb yatmaq onun üçün əmr yerinə yetirməkdən daha cəlbedicidir.
2. Çau-çau – sahibinə çox bağlı olan bu cinsdə zəka o qədər də yüksək olmasa da, sədaqəti ilə seçilir.
3. Xort – baxımlı tükləri ilə seçilən bu cins o qədər də iti zəkaya malik deyil. Ola bilər ki, şəxsi gigiyenasına vaxt ayırdığından öyrənməyə az vaxt qalır.
4. Bladhaund – hər hansı bacarığı öyrəndikdən sonra diqqətini başqa şeyə yönəltməkdə çətinlik çəkir. Bu da onu zəif zəkalı itlər siyahısına daxil edir.
5. Pekines – Çin imperatorlarının sarayında yaşamaq üçün yetişdirilən bu cinsə yalnız bu vəzifəni yerinə yetirəcək qədər zəka kifayət edib.
6. Beql – əsasən iybilmə qabiliyyəti ilə idarə olunan bu cins ağıldan çox instinktlə hərəkət edir.
7. Mastif – tapşırığı sonda yerinə yetirir, amma tələsmədən. Bu yavaş təbiəti səbəbilə zəif zəkalı sayılır.
8. Basset-haunt – qoxu izinə düşərək ətrafdakı hər şeyi görməzdən gəlmək üçün yetişdirilib. Təlim vermək çox çətin ola bilər.
9. Şi-tzu – bu cins üçün deyirlər ki, “əgər bu qədər şirinsənsə, çox da ağıllı olmağa ehtiyac yoxdur”.
10. Çixuaxua – dünyanın ən kiçik iti olmaqla yanaşı, ən az anlayış göstərən cinslərdəndir. Sadəcə olaraq, heç nə başa düşmürlər.
Samir
