ABŞ-la münasibətlərdə maneəyə çevrilən güclü maqnitlər də daxil olmaqla nadir torpaq məhsullarının Çindən ixracı may ayında son beş ilin ən aşağı səviyyəsinə düşüb. Pekinin məhdudiyyətləri tədarükləri çətinləşdirir.
Valyuta.az "Bloomberg"ə istinadən xəbər verir ki, may ayında nadir torpaq məhsullarının ixracının həcmi əvvəlki illə müqayisədə 61% azalaraq 2117 tona düşüb. Bu da 2020-ci ilin fevralından bəri ən aşağı göstəricidir. Minerallar və metallardan ayrı olan bu məhsul kateqoriyasında adətən maqnit üstünlük təşkil edir.
Çin daimi nadir torpaq maqnitlərinin təxminən 90%-ni istehsal edir və ABŞ ilə davam edən ticarət müharibəsi ilə mübarizə aparmaq üçün tədarüklər üzərindəki təsirindən istifadə edir. Aprelin 4-də tətbiq edilən ixrac nəzarəti təkcə yeddi ayrı-ayrı nadir torpaq elementini deyil, həm də onların kiçik miqdarlarını ehtiva edən maqnitləri də əhatə edib.
2025-ci ilin birinci rübündə, ixrac məhdudiyyətləri tətbiq edilməzdən əvvəl, maqnitlər nadir torpaq qrupunun demək olar ki, 90%-ni təşkil edirdi. Xüsusilə, həyati vacib maqnit çatışmazlığı ABŞ-dan Avropaya və Hindistana qədər avtomobil sənayesi kimi sənayeləri təhdid edir.
Qlobal ticarət Çin nadir metallarının çatışmazlığı səbəbindən risk altındadır. Qlobal tədarük zəncirləri Çinin lisenziyalaşdırmanın yavaş tempi ilə risk altındadır. Ekspertlər Çin bürokratiyasının müraciətlərin sayının öhdəsindən gələ bilməyəcəyindən narahat olduqlarını bildiriblər.
Qeyd olunur ki, bəzi Avropa avtomobil hissələri zavodları Çindən kritik mineralların ixracına qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqları üçün işləri dayandırıblar.
Paşa Məmmədli
