ROMIR araşdırma şirkətinin məlumatına görə, Rusiyada vətəndaşlar gəlirlərinin orta hesabla 34,6 faizi qidaya xərcləyirlər. Bu göstərici mart ayı ilə müqayisədə 1,5 bənd, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə isə 6 bənd artıb.
Hafta.az-ın yazdığına görə, ilk baxışdan bu vəziyyət 2023-cü ildə real ifadədə ev təsərrüfatlarının gəlirlərinin 8,5 faiz artmasına zidd görünə bilər, lakin ekspertlər bu artımın daha geniş əhalinin həyat səviyyəsinin yaxşılaşması demək olmadığını vurğulayırlar. Aşağı gəlirli seqmentlər gəlirlərinin 50-70 faizini təkcə yeməyə xərcləsə də, varlılar üçün bu nisbət 15-20 faiz civarında qalır.
Ekspertlər xüsusilə son aylarda əsas ərzaq məhsullarının qiymətlərinin uzunmüddətli istehlak mallarının qiymətindən xeyli sürətlə artdığını vurğulayırlar.
Ərzaq inflyasiyası 2023-cü ildə son onilliyin ən yüksək səviyyəsinə çatıb. Ət məhsulları arasında ən çox hinduşka, mal əti və quzu ətinin qiymətləri artarkən, tərəvəzlər arasında kartof, soğan, xiyar və pomidor xüsusilə seçilib. Ərzaq qiymətlərindəki bu artım istehlakçıları daha çox xərcləməyə məcbur etsə də, valyuta məzənnələrindəki dəyişkənlik, təbii inhisarların tarifləri və sanksiyalar da qiymət təzyiqlərini artırır.
Avropa ölkələri ilə müqayisədə Rusiyada qidaya ayrılan büdcə əhəmiyyətli fərqlər göstərir: Fransada bu göstərici 13 faiz, Almaniyada 12 faiz, İngiltərədə 10 faiz, Lüksemburqda isə cəmi 5-7 faiz təşkil edir.
İqtisadçı Andrey Lobodanın sözlərinə görə, əhalinin böyük hissəsi yüksək faiz dərəcələri səbəbindən maaşlarının bir hissəsini banka yatırmağa üstünlük verir və bu, ağ əşyalar kimi uzunömürlü məhsulların satışını azaldır. Bunun əksinə olaraq, qida kimi əvəzolunmaz xərc maddələrində əhəmiyyətli artımlar var. “Yemək və içki” kateqoriyası ev təsərrüfatlarının büdcələrində orta hesabla 40 faiz paya malik olduğu halda, “mənzil və nəqliyyat” 20 faiz, “paltar və sağlamlıq” isə 5-10 faiz arasındadır. Mütəxəssislər hesab edir ki, ərzaq xərcləri qarşıdakı dövrdə də üstünlük təşkil edəcək.
